Żywienie loch i loszek

Żywienie loszek i loch

 Podstawowe wskaźniki opÅ‚acalnoÅ›ci chowu Å›wiÅ„ w 85-95 % sÄ… zależne od czynników Å›rodowiskowych, w tym głównie żywienia – loch, prosiÄ…t, warchlaków i tuczników.

Fot. 1 Odpowiednie żywienie lochy ma decydujące znaczenie w odchowie prosiąt.

1. Liczba odchowanych prosiąt od lochy wroku / w życiu:
a) wskaźnik oproszeń (minimum) = 2,3/rok
b) liczba prosiąt urodzonych/miot (średnio) = 12 szt.
c) ilość cykli rozpłodowych w życiu (minimum) = 4
d) ilość prosiąt odsadzonych/miot = 11szt.
e) Ilość prosiąt odchowanych rocznie odlochy = 25 szt. (2,3 x 11 = 25,3)
f) Wskaźnik produkcyjności lochy= 100 szt.(2,3 x 11 x 4 = 101,2).

2. Ciężar prosiąt przy urodzeniu (minimum) = 1,2 kg

3. Ciężar prosiąt przy odsadzeniu (minimum) = 8,0 kg

4. Masa miotu odsadzonego = 88 kg

5. Ilość żywca sprzedanego od lochy w roku = 2500 kg
( 22 tuczniki x 115 kg = 2530 kg )

6. Ilość mięsa sprzedanego od lochy wroku = 1400 kg
( 2500 kg x 56 % mięsności = 1400 kg )

anabolizm ciążowy- gromadzenie rezerw

katabolizm laktacyjny- uwalnianie rezerw (tłuszczu)

żywienie bodźcowe– tzw. flushing – celowe, czasowe wzmożenie dawki pokarmowej w okresie rozrodu; ma na celu wzmożenie owulacji, ilości zapłodnionych komórek oraz implantowanych embrionów; może także wpływać na wykazywanie objawów rui przez lochy

pasza LP (Lochy prośne) /LK (Lochy karmiące)

Poziom i jakość żywienia w okresie przedi po pokryciu wywiera silny wpływ na liczbę urodzonych prosiąt wmiocie. Z jajników uwalnianych jest ok. 20 jaj (5-10% jest niezapłodnionych), część embrionów zamiera do ok. 30 dniaciąży i ulega resorpcji.
Intensywne żywienie (energetyczno-białkowe) ciężarnych loch w tym okresie zwiększa zamieralność zarodków (do 45 dnia ciąży).Żywienie niedoborowe zarodków (zależne od ukrwienia ściany macicy) w witaminę A, betakaroten, kwas foliowy, witaminę E, biotynę, NNKT, aminokwasy - prowadzi do obumierania zarodków (oczywiście po wykluczeniu czynników zakaźnych, czynników niezakaźnych i stresotwórczych. (RybmixLP i Rybmix LK – Agrivet /superkoncentrat dlaloch/). Zapewnienie lochom prośnym minimalnej ilości włókna w dawce pokarmowej na poziomie minimum 8% s.m. daje następujące korzyści:
- bakteryjne trawienie włókna w żołądku oraz w jelicie grubym dostarcza kwasu octowego, propionowego, masłowego – stanowiących dodatkowe źródło energii dla loch
- wypełnienie żołądka dające uczuciesytości; lochy nie zatuczają się
- mniejsza agresywność
- zwiększenie mleczności w okresie laktacji
Jako źródła włókna godne polecenia są:
- młode zielonki (niezdrewniałe),
- wysłodki (ulegające fermentacji octowej),
- susz z lucerny (ulegający fermentacji masłowej).

Żywienie lochw okresie krycia

1. Nie kryć zbyt wcześnie loszek (słabe mioty o małej liczebności, a lochy mają problemy ze zdrowiem i płodnością oraz są brakowane w okresie drugiej ciąży). Optymalny termin to 120-125 kg (rasy mięsne) i210 dzień życia.

2. Żywienie bodźcowe (flushing) 3-4 dni przed kryciem stymuluje owulację (większa ilość zarodków). Dobre efekty daje późne odsadzanie (5-7 tydzień), słabsze efekty odsadzanie w3-4 tygodniu.
(Proryb 60/17 –Agrivet /mieszanka energetyczno-białkowa/).

3. Po pokryciu powrót do niskiego poziomu żywienia (zwiększone krążenie wątrobowe obniża poziom progesteronu we krwi, co w konsekwencji zwiększa śmiertelność zarodków).

4. Podawanie min. 5 mg/kg paszy kwasu foliowego (pasza LP/LK) zwiększa przeżywalność zarodków o 5 % (synteza RNA).

5. Stosować przez 14 dni przed i po pokryciu 200 mg/kg betakaroten (synteza progesteronu i glikoprotein) w celu stymulacji owulacji i lepszego zagnieżdżania zarodków w macicy.
(Carovit S - Agrivet /multiwitamina z karotenem/).

6. Stosować optymalne poziomy witaminy A, E, biotyny, chlorku choliny, selenu, NNKT.
(Vigor-Farm Super Locha/Knur –Agrivet /premiks farmerski/).

7. Eliminować z pasz mikotoksyny (prewencja).

Żywienie loch w okresieciąży

1. Potrzeby bytowe i wzrost masy ciała (pierwiastki)
2. Rozwój płodów (70%) i macica, łożysko, płyny(30%)
3. Tworzenie tkanki gruczołowej wymienia
A. 75%energii zmagazynowane jest w białku
B. Niedobór białka w dawce LP (brak rezerw)
C. Dobre zbilansowanie aminokwasów strawnych (białko zwierzęce– rybne, hemoglobina, aminokwasy egzogenne)
(Rybmix, Proryb, mÄ…czka rybna)
D. Superretencja – woda, Ca, P, mikroelementy
E. Dawka ściśle normowana (ok.2,4-2,6 kg/dzień – LP)
F. Przyrost masy ciała w ciąży to 40 kg (25 kg - płody, łożyskoi wody płodowe; około 15 kg to rezerwa - w tym wyższy poziom wody wt kankach)
G. Maksymalne ograniczenie zmian masy ciała w czasie cyklu produkcyjnego (grubość słoniny przed porodem 15-20 mm)
H. Potrzebna energia (zapas tłuszczu - rasy mięsne w niskich temperaturach) na odłożenie białka.
I. Rasy mięsne mają wyższe zapotrzebowanie bytowe

Od 85 dnia ciąży poziom energii w dawce ma bardzo duży wpływ na jakośći masę urodzonych miotów (natłuszczanie paszy LK olejami rybnymi/roślinnymi do 2-3 % w mieszance).

Żywienie macior wokresie laktacji

1. Apetyt w laktacji jest zmniejszony obfitym żywieniem loch w ciąży.
2. Temperatura w porodowce (np.w temperaturze 28 stopni locha pobiera 4kg paszy, a w temp. 15 stopni pobierze 8 kg paszy tej samej paszy).
3. Karmimy do woli paszą LK (np. locha + 10 prosiąt powinna pobrać 6,5kg paszy/dzień).
4. Jeżeli pobór paszy jest za mały, to należy zwiększyć koncentrację składników pokarmowych w mieszance.
5. Szybkie pobranie siary przez prosięta (Vitapur –Agrivet/preparat osuszający prosięta-noworodki/).
6. Prosię pobiera 4 litry mleka lochy na kg przyrostu masy ciała.
7. Prekursory składników mleka : glukoza, octany, beta-hydroksymaślan, kwasy tłuszczowe i aminokwasy.
8. W wymieniu powstaje 90% białek mleka (kazeiny, laktoglobuliny,laktoalbuminy, immunoglobuliny). Aminokwasy pochodzą z krwi.
9. Tłuszcz mleka składa się z nasyconych i nienasyconych kwasów tłuszczowych (kwas palmitynowy, oleinowy, linolowy, linolenowy/natłuszczanie paszy olejem rybnym/roślinnym/smalcem.

Fot. 2 Inaczej żywi się lochę w okresie ciąży, a inaczej w okresie laktacji.

Zapotrzebowanie na białko i energię jest sumą potrzeb bytowych i produkcyjnych z uwzględnieniem warunków utrzymania zwierząt - utrzymanie indywidualne lub grupowe, temperatura, wilgotność, przeciągi. Masa metaboliczna zwierząt (MC x 0,75) wpływa na wielkość przemiany materii. Obniżenie temperatury otoczenia o 5ºC zwiększa zapotrzebowanie bytowe na energię o około 10%. Energetyczne potrzeby bytowe lochy ciężarnej stanowią 70 % pobranej energii metabolicznej. Bytowe potrzeby białkowe lochy określa się na 2,5 g białka surowego przypadającego na 1 kg MC x 0,75.

A. Przy 5 prosiętach w miocie na 1 sztukę przypada 1 kg mleka dziennie,a przy 12 sztukach 0,7 kg/dzień (ważne jest zatem dokarmianie dobrym prestarterem np. Prestarter Gold – Calcialiment).
B. Energia strawna (ES) x 0,96 = EM (energia metaboliczna).
C. Współczynnik przetworzenia białka paszy na białko mleka wynosi 0,4.
D. Dostęp do czystej i świeżej wody (poidła sprawne – 3 litry/minutę).
Np.locha prośna (150 kg) potrzebuje ok. 12 litrów wody/dzień, a locha karmiąca (180 kg) potrzebuje 15 litrow + 1,5 litra na każde prosię.
E. Stopniowo zwiększać dawkę dzienną po porodzie o 0,5 kg, czyli od 3,5kg do 7 dnia laktacji tj. do około 6,5-7,5 kg (do woli) Cukier w moczu przy zbyt gwałtownym pobraniu dawki paszy LK!
F. W dniu porodu pójło z otrąb pszennych, mielonego siana lub suszu z dodatkiem 100 g soli glauberskiej/lochę.
G. Lochy karmić do woli od 7 dnia laktacji do 3 dni przed odsadzeniem.
H. W ostatnich 3 dniach laktacji dawkę redukować codziennie o połowę.
I. dniu odsadzenia głodówka plus woda do picia!
J. Lochy luźne karmić mieszanką LK w ilości 3 kg do dnia pokrycia.
Plus ewentualny flushing Proryb 60/17 po 500 g/lochÄ™ dziennie.
K. W żywieniu loch prośnych 2/3, a karmiących 1/3 zapotrzebowania można pokryć przy użyciu pasz objętościowych soczystych w zależności od energii i białka w nich zawartych.
Zielonki z 1 ha dobrego pastwiska, wystarcza do wykarmienia 15 loch wciągu roku. Wypas dwa razy dziennie po 3 godziny. W okresie upałów karmimy nocą. Lochom zakładać kółka nosowe w celu zapobiegania niszczeniu darni. Lochy z prosiętami wyprowadzać od trzeciego tygodnia na pastwisko. Dzienne pobranie zielonki przez lochę to ok. 12 kg (7% masy ciała).
Pamiętać o dodatkach mineralno-witaminowych (Biofos-Vit /Agrivet).Kiszonka z kolb kukurydzy lub traw przewiędniętych – 6kg/dzień, siano z młodych roślin -0,5 kg/dzień lub susz z zielonek– 0,3 kg/dzień. Dobry owies lub otręby pszenne w ilości1kg/dzień (mlekopędne).

W żywieniu wszystkich grup świń dawki skarmiane powinny mieć odczyn lekko kwaśny (pH 6,5) w celu optymalnego wykorzystania zawartych w nich składników pokarmowych (unikać alkalizacji). Dodatek kwasów organicznych do pasz (zakwaszanie np. Tetracid –Agrivet). Obniżenie pH ściółki np. torf, humokarbowit, Agrisan – Agrivet.

Żywienie loszekreprodukcyjnych

Cel: Uzyskanie wysokiej użytkowości rozpłodowej.

1. Na 14 dni przed kryciem (owulacją) stosować podkarmianie (flushing).
2. Podawać więcej (3,5 kg/dzień) i podnieść wartość energetyczną paszy (minimum 13 MJ EM/kg).
3. Od 1 dnia po pokryciu zmniejszyć ilośćpaszy do 2 kg/dzień.
4. Loszki kryć w wieku 220-230 dni życia, przy masie ciała 120-130 kg.
5. Intensywność karmienia loszek powinnabyć o 15 % niższa niż tuczników od 30-110 kg.
6. Do 30 kg nie różnicujemy żywienia na sztuki do hodowli i do tuczu.
7. Zapotrzebowanie loszek na minerały jest większe, a na białko i energię mniejsze niż tuczników.

 

Fot. 3 Zapotrzebowanie loszek na minerały jest większe, a na białko i energię mniejsze niż tuczników.

8. Do 140 dnia (około 70 kg masy ciała)loszki żywimy intensywnie, żeby przyspieszyć dojrzewanie płciowe.
9. Po 75-80 kg (140 dzień) przechodzimy na żywienie umiarkowane w celu zapobieżenia zbyt dużemu odkładaniu tłuszczu (mała zdolność odkładania białka).
10. Od 6 miesięcy lub po przekroczeniu 95kg m.c. loszki żywimy ekstensywnie (skąpo).
11. Mieszanka pełnoporcjowa zawiera 17 %białka i 12 MJ EM dla loszek od 30-120 kg. Pobranie mieszanki wynosi 1,5-2,5 kg/dzień.
12. Dla loszek i knurków hodowlanych wiek jest ważniejszy niż masa ciała, w przeciwieństwie do prosiąt i tucznikow.
13. Dla knurków norma to: 120kg w 200 dni; dla loszek norma to: 120 w 220 dni.(!)
Zbyt intensywny odchów reproduktorów prowadzi do niedostatecznego rozwoju chrząstek stawowych i nasadowych oraz opóźnionego kostnienia i zaburzeń w układzie ruchu. Również zbyt krótkiczas odchowu nie pozwala w pełni rozwinąć się narządom rodnymi gonadom (za mało prawidłowych plemników).

 

Lek.wet.AndrzejKiljański
Specjalistaprewencji weterynaryjnej i higieny pasz
 Specjalista żywieniazwierzÄ…t, techniki i technologiiprodukcji pasz
Specjalista chorób trzody chlewnej
 
 
Agrivet spółka jawna
64-316 Kuślin ul.Sczanieckiej 24
Tel. 061 4473013, fax 061 4473132
Tel.kom. 0-604 254125