Wirusowe choroby kotów

Wirusowe choroby kotów

    Wirusowe choroby kotów podzieliłbym na dwa rodzaje:
    1. Choroby o przebiegu ostrym i przewlekłym przebiegające typowo.
    2. Choroby o charakterze immunosupresyjnym(powodujące spadek odporności)przebiegające nietypowo.
Do pierwszej grupy należy zaliczyć panleukopenię.

    Jest to choroba, która kiedyś występowała najczęściej u kotów. Wywołuje ją wirus pokrewny z wirusem parwowirozy psów. Objawy choroby są również podobne. Choroba rozpoczyna się brakiem apetytu, wymiotami, silną biegunką. Atakuje najczęściej młode nie szczepione koty. U ciężarnych kotek powoduje ronienia, u noworodków może powodować uszkodzenie móżdżku i objawy niezborności ruchowej.

    Leczenie jest czysto objawowe : podaje się płyny elektrolitowe, antybiotyki, witaminy, środki pobudzające układ odpornościowy. Śmiertelność mimo leczenia jest dosyć wysoka. Zapobieganie polega na dwukrotnym szczepieniu kota w wieku 8 i 12 tygodni.


Katar koci -wywołany jest przez dwa rodzaje wirusów:
·    Herpeswirus
·    Kaliciwirus
wikłane dodatkowo przez bakterie i mykoplazmy.

Objawy kataru kociego to:
·    Zapalenie jamy ustnej z krwawieniem dziąseł
·    Zapalenie spojówek a czasem też gałki ocznej
·    Zapalenie nosa i związany z tym katar
·    Zapalenie oskrzeli i płuc i związany z nim kaszel i duszność słyszalna gołym uchem.
    Koty które przeszły koci katar często są nosicielami tych wirusów i często zarażają pozostałe koty. Często też w warunkach stresowych następuje nawrót choroby.
    Leczenie jest również czysto objawowe.

    Stosuje się antybiotyki, środki przeciwzapalne, rozszerzające oskrzela, przeciwgorączkowe. Zapobieganie polega na dwukrotnym szczepieniu w wieku 8 i 12 tygodniu razem z panleukopenią. Wyżej wymienione wirusy są dosyć oporne na warunki zewnętrzne w związku z tym bardzo długo utrzymują się w środowisku. W związku z tym zaleca się szczepić przeciw w/w chorobą także koty trzymane wyłącznie w domach (można bowiem przynieść zarazki na butach).

    Druga grupa chorób to choroby od niedawno znane sprawiające lekarzom spore kłopoty diagnostyczne. Do nich zaliczyłbym :
·    Białaczkę kotów-FeLV
·    Zespół nabytego niedoboru immunologicznego FIV zwany również kocim AIDSem,
·    Zakaźne zapalenie otrzewnej-FIP

    Cechą wspólną tych trzech chorób jest to że wirusy je wywołujące są nietrwałe w środowisku w związku z tym do zarażenia dochodzi wyłącznie przez kontakt bezpośredni. Najwięcej zarazków znajduje się w ślinie, moczu, kale, wydzielinach, mleku karmiących samic. W związku z tym aby się zarazić musi istnieć bardzo bliski kontakt bezpośredni zwierząt(lizanie, czyszczenie sierści, walki kocurów)Istnieje też możliwość zarażenia kotów przez chorą matkę w ciąży lub podczas karmienia. Na zakażenie najwrażliwsze są zwierzęta młode, nie szczepione, zarobaczono często zakażone innymi chorobami zakaźnymi np.: kocim katarem. Zarażają się nią koty i z rodziny kotowatych.

Białaczka kotów

    Białaczka kotów - wywoływana jest przez retrowirusa. Wirusy z tej rodziny odpowiedzialne są za AIDS u ludzi i FIV u kotów. Trzeba powiedzieć że nie każde spotkanie z kotem chorym na białaczkę kończy się zarażeniem.30% kotów po przejściu zakażenia wytwarza odporność, która chroni je do końca życia. U następnych 30% nie dochodzi do infekcji ani wytworzenia odporności W związku z tym nadal pozostają wrażliwe na zarażenie. U następnych 30 % następuje trwałe zakażenie. Koty takie przez całe życie są siewcami wirusa i prawie wszystkie w ciągu 1-3 lat zachorują na białaczkę.
    Objawy kliniczne białaczki nie są charakterystyczne i są związane z immunosupresją czyli brakiem odporności. Stąd u zwierząt zarażonych białaczką często występują nawracające choroby:
·    Zapalenie jelit
·    Zapalenie górnych dróg oddechowych , jamy ustnej, płuc
·    Zapalenie skóry(gronkowcowe, grzybicze, pasożytnicze)
    Odkładające się kompleksy antygen przeciwciało mogą powodować uszkodzenie nerek . Mogą występować objawy nerwowe. Częste jest ronienie i bezpłodność. Wirus uszkadza elementy krwi stąd częsta jest anemia, odwodnienie. U niektórych zwierząt rozwijają się guzy nowotworowe w śledzionie, grasicy, przewodzie pokarmowym. Niestety diagnostyka również nie jest prosta. Polega ona badaniu krwi testem ELISA.

    W praktyce nakrapla się kroplę krwi na test podobny do ciążowego i po paru minutach odczytuje wynik. Niestety nie zawsze wynik jest jednoznaczny i czasami należy go powtórzyć po 60 dniach. Nie jest to niestety tania zabawa zwłaszcza że istnieją jeszcze dwie choroby przebiegające podobnie, które też diagnozuje się podobnymi testami. W związku ze sporym kosztem tych testów dysponują nimi większe placówki.

    Leczenie: Należy uświadomić sobie że choroba jest nieuleczalna i nasze działanie ma na celu przedłużyć życie i poprawić jego komfort. Stosuje się leczenie objawowe: nawadnianie, antybiotyki, środki przeciwzapalne, przeciwbólowe, witaminy. Czas życia w dużej mierze zależy od postępowania właściciela, który powinien zapewnić zwierzęciu dobre warunki bytowe, brak stresu, leczenie chorób wikłających. Chore zwierze powinno często być odrobaczane i odpchlane. Należy je też szczepić na choroby podstawowe (panleukopenia i katar koci)aby zapobiec dodatkowym infekcjom. Szczepienie na białaczkę u takich zwierząt nie ma sensu i jest przeciwwskazane.

    Zapobieganie: Jeśli zwierze wprowadzane jest z zewnątrz do większego skupiska kotów (hodowle) powinno mieć wykonany test w kierunku białaczki. Jeśli ma wynik ujemny to można go wprowadzić do hodowli. Zwierzęta wychodzące na dwór mające styczność z innymi powinny być szczepione przeciw białaczce w wieku 8 i 12 tygodni. Potem szczepi się raz w roku. Niestety szczepienie nie daje 100%zabezpieczenia.
do góry


Wirus niedoboru immunologicznego kotów
    Wirus niedoboru immunologicznego kotów - FIV - zwany jest również kocim AIDSem. Wywołuje go retrowirus należący do tej samej grupy co wirus białaczki kociej. Występuje on nieco rzadziej niż wirus białaczki. Zakażenie najczęściej występuje przez pokąsanie często podczas walk lub krycia. Wychodzące kocury są 3 krotnie częściej narażone na zakażenie tą chorobą niż kotki. Choroba ta w odróżnienia od białaczki dotyka starszych kotów(6-7 letnich). Chorobotwórczość jest związana ze zjawiskiem immunosupresji(brakiem odporności) gdyż wirus atakuje elementy krwi.

    Objawy: Po zakażeniu następuje tzw. okres ostrej infekcji. Objawy mogą być niezauważalne przez właściciela. Kot często gorączkuje, może mieć biegunkę, powiększone węzły chłonne, zap. spojówek, jamy ustnej. Opisane objawy często ustępują samoistnie. Po tym okresie następuje stadium latentne czyli bezobjawowego nosicielstwa. W tym okresie u zwierzaka nie występują żadne objawy. Jednak kot może zarażać koty. Mimo braku objawów w organizmie następuje postępujące niszczenie elementów krwi odpowiedzialnych za odporność. Okres ten może trwać kilka lat (5-7). Po tym okresie gdy zniszczona jest duża ilość elementów krwi następuje stadium właściwej choroby.
    Objawy kliniczne wiążą się z brakiem odporności stąd objawy są podobne jak przy białaczce:
·    Zapalenie jelit
·    Zapalenie górnych dróg oddechowych , jamy ustnej, płuc
·    Zapalenie skóry(gronkowcowe, grzybicze, pasożytnicze)
    Jednocześnie odkładające się kompleksy antygen przeciwciało w naczyniach krwionośnych nerek powodują stan zapalny. Kompleksy te mogą odkładać się również w naczyniach oczu powodując zmiany w gałkach ocznych. Trzeba dodać że powyższe objawy początkowo dobrze się leczące z czasem powodują coraz większe problemy. Po miesiącach nierównej walki zwierzę w stanie wyniszczenia zostaje poddane eutanazji lub umiera. Diagnostyka oparta jest na teście ELISA podobnym do testu białaczkowego. Wykrywa się tu niestety przeciwciała w związku z tym jest więcej wyników fałszywych.
    Leczenie - objawowe
    Profilaktyka - brak

Zakażenia wywoływane przez koronawirusy
    Koronowiroza jest chorobą od niedawna diagnozowaną na świecie. Wywołuje ją wirus zbliżony do wirusa wywołującego koronowirusowe zap. jelit u psów. Najczęstszą postacią tej choroby jest zapalenie jelit przebiegające z biegunką i wymiotami. Jest to łagodna choroba, której nie warto poświęcać więcej czasu.

    Drugim o wiele bardziej poważnym schorzeniem jest zakaźne zapalenie otrzewnej czyli tzw. FIP. Choroba ta jest spowodowana tworzeniem kompleksów przeciwciał ze zmutowanymi wirusami w świetle naczyń krwionośnych narządów wewnętrznych i gromadzenie się wysięku w jamie brzusznej i(lub) jamie opłucnej. Dotyka ona na szczęście pojedyncze osobniki w stadzie.

    Objawy: apatia, brak apetytu, anemia, żółtaczka, duszność, wodobrzusze. Często są zmiany w oczach, zaburzenia nerwowe. Na FIP chorują najczęściej koty z zaburzoną odpornością często dodatkowo chore na koci AIDS lub białaczkę. U kotów z lepszą odpornością tworzą się ziarniniaki w narządach wewnętrznych(tzw. bezwysiękowa postać FIP).

    Leczenie jest czysto objawowe. Stosuje się antybiotyki, sterydy,  nawadnianie.

    Diagnostyka serologiczna - test ELISA - niestety ma małą wartość diagnostyczną gdyż jest dodatni również u kotów, które przeszły koronowirusowe zap. jelit.

    Profilaktyka - Na świecie produkowane szczepionki donosowe niestety mało skuteczne. W Polsce brak szczepień.

autor: lek.wet. Zbigniew Mozga
Lecznica Małych Zwierząt




Zgodnie z ustawą z 4 lutego 1994 o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. 94 Nr 24 poz. 83, sprost.: Dz. U. 94 Nr 43 poz. 170) oraz zmianami z dnia 9.05.2007 r. (Dz. U. Nr 99, poz. 662) za naruszenie praw własności poprzez kopiowanie, powielanie i rozpowszechnianie przedstawionych na stronach Veterynaria.pl, Vetforum.pl, Sklep.Veterynaria.pl treści bez zgody właściciela grozi grzywna oraz kara pozbawienia wolności od 6 m-cy do lat 5 (art. 115.1).