Uciążliwy kociak, czyli jakie zaburzenia zachowania mogą wykazywać nasze koty. Cz. 2

AGRESJA

Objawy.

Chodzi tu o poważne, wyraźnie odmienne od zabawy, konflikty i walki między zwierzętami trwające przez dłuższy czas (ponad miesiąc) i powodujące w konsekwencji uszkodzenie ciała (rany gryzione, zadrapania). Wygląda to zazwyczaj tak, że jeden z kotów, przyjacielski w stosunku do innych kotów, wchodzi w konflikt z drugim zwierzęciem, z reguły o niższym poziomie socjalizacji.

Obrona terytorium przez zwierzęta obu płci przebiega najczęściej bez uprzedniego grożenia, natomiast walki o utrzymanie pozycji w stadzie są poprzedzone fazą ostrzegania przeciwnika.

Przyczyny.

  • Brak odpowiedniego okresu socjalizacji podczas rozwoju zwierzęcia może w przyszłości spowodować agresję
  • Ustanawianie hierarchii w grupie, podporządkowywanie sobie nowo przybyłych zwierząt, a także walka o zdobycie lepszej pozycji. Jeżeli właściciel wspiera „nieodpowiednie” zwierzę, walki mogą trwać zdecydowanie dłużej.
  • Walka w zabawie może przerodzić się w walkę na serio i powodować długotrwałe zaburzenia w dotychczasowych kontaktach między zwierzętami.
  • Konflikt, którego przyczyną jest strach, z reguły nie prowadzi do długotrwałych zaburzeń w kontaktach między zwierzętami.

Możliwości leczenia.

W pierwszej kolejności należy dowiedzieć się, jak przebiegał okres socjalizacyjny wszystkich mieszkających ze sobą zwierząt.

Jeżeli w grupie znajduje się kot o niewłaściwie rozwiniętym społecznym nastawieniu, w najlepszym wypadku można się spodziewać „zawieszenia broni”, a nie rozwinięcia się przyjacielskich relacji. Koty powinny być każdego ranka karmione wspólnie, równocześnie w jednym pomieszczeniu, i nie należy trzymać ich czasowo w oddzielnych pokojach (chyba, że ma być to rozwiązanie na stałe)

Jeżeli w przypadku niesocjalizowanych kotów nie udaje się osiągnąć nawet „zawieszenia broni” można wziąć pod uwagę oddzielne trzymanie zwierząt, lepszym rozwiązaniem jest jednak znalezienie dla kota nowego domu.

Uspołecznione koty powinny ustalać hierarchię same, bez człowieka. Powinno się natomiast promować spokojne rozwiązywanie tego typu problemów przez wspólne karmienie zwierząt, nierozdzielanie ich i zachęcanie do wspólnego przebywania, np. przez organizowanie wspólnych zabaw. Hierarchia u kotów ustalana jest zgodnie z masą i wiekiem. Jeżeli właściciel trzyma stronę jednego zwierzęcia (co rzadko jest zalecane), wspomagany powinien być największy kot.

AGRESJA W STOSUNKU DO LUDZI

Objawy.

  • nagłe ataki z tyłu,
  • nagłe gryzienie podczas głaskania,
  • gryzienie, gdy właściciel próbuje rozdzielić dwa walczące koty,
  • gryzienie, gdy właściciel próbuje włożyć kota do transportera.

Przyczyny.

Atakowanie często wynika u kotów z nudy. Po rozpoczęciu zabawy, gdy nagle zainteresowanie człowieka staje się większe, ataki mogą być przez kota interpretowane jako fragment gry. Niezamierzone motywowanie kota do tego typu zachowań, np. przez zwiększone zainteresowanie nim podczas atakowania. Agresja nieskierowana przeciw konkretnej osobie, budząca się podczas silnego podniecenia zwierzęcia.

Samoobrona: często może wynikać z braku przyzwyczajenia lub wcześniejszych złych doświadczeń związanych np. z transporterem – agresja, u której podstawy leży strach.

Możliwości leczenia.

Możliwości leczenia bez użycia środków farmakologicznych:

  • podstawową rzeczą, którą powinno się wypróbować, jest zwiększenie zainteresowania zwierzęciem i zaproponowanie mu większej ilości bodźców zewnętrznych mogących wzbudzić jego zainteresowanie, np. regularne układanie na podłodze nowych, interesująco pachnących toreb na zakupy (z papieru, nie z plastiku !), częste zabawy z kotem w „polowanie”. Pod uwagę należy wziąć również przygarnięcie drugiego zsojalizowanego kota. W przypadku ataków na człowiek od tyłu można spróbować zmienić ich orientację, proponując kotu zabawę myszką lub innym przedmiotem umocowanym na sznurku. Nie powinno się przy tym z kotem rozmawiać ani w żaden inny sposób koncentrować jego uwagi na sobie. Krzyk może być odebrany przez kota przeciwnie, niż by sobie tego życzył właściciel, czyli jako nagroda (wzmożone zainteresowanie zwierzęciem)
  • jeżeli koty walczą ze sobą, nie należy ingerować – wcześniej czy później relacje między nimi powinny ułożyć się same
  • każdego kota trzeba od małego przyzwyczajać do transportera – można łączyć to z podawaniem posiłków, które wkłada się do otwartego koszyka, tak by kot mógł do niego wejść i potem swobodnie wyjść

Leczenie farmakologiczne.

W przypadku gdy któryś z kotów w wyniku ataków innych zwierząt jest nazbyt strachliwy i zestresowany, można dodatkowo spróbować podawania mu preparatów przeciwlękowych, co powinno poprawić sytuację, ponieważ nadmierny lęk może wywoływać u kota agresję.

STRACH PRYED LUDŹMI

Objawy.

Na każdą próbę zbliżenia się człowieka kot reaguje prychaniem lub chowa się w trudno dostępnych miejscach.

Przyczyny.

Takie zachowanie w stosunku do ludzi jest typowe dla niesocjalizowanych kotów. Okresowo może występować u przerażonych, źle tratowanych przez człowieka zwierząt.

Możliwości leczenia.

Koty, które zachowują się w wyżej opisany sposób wymagają ze strony człowieka specjalnej troski i wiele cierpliwości. Niejednokrotnie jednak z upływem czasu mogą przyzwyczaić się do nowych warunków. Nigdy nie wolno zmuszać takiego kota do kontaktu. Domownicy nie powinni próbować zbliżać się zbytnio do zwierzęcia, lecz zawsze czekać na ruch z jego strony i jeżeli ma to miejsce, spokojnie na ten ruch reagować, np. podsunąć jedynie rękę do powąchania, a nie od razu próbować głaskać kota. Należy również unikać nagłych ruchów, krzyku, hałasu itp. Karmienie powinno odbywać się w spokojnym znanym kotu pomieszczeniu, można też pozwolić zwierzęciu jeść samodzielnie w nocy. Nawet jeżeli takie zwierzę z czasem przyzwyczai się do domowników, nie należy oczekiwać, że będzie się tak samo zachowywać w stosunku do obcych, np. gości.

OSTRZENIE PAZURÓW

Objawy.

Koty przeciągają się i wyciągniętymi pazurami kończyn piersiowych drapią wybrane obiekty, najczęściej miękkie lub chropowate, rzadziej również przedmioty ułożone poziomo, np. dywany.

W takim wypadku mamy do czynienia z naturalnym, choć przeszkadzającym właścicielowi zachowaniem zwierzęcia powiązanym z pielęgnacją pazurów, znaczeniem terenu lub objawem dominacji. Koty drapią najczęściej podczas nieobecności innych zwierząt. Zachowanie takie wykazują najczęściej osobniki dominujące.

Przyczyny.

  • normalna higiena osobista,
  • znaczenie terenu,
  • demonstracja dominacji,
  • brak możliwości „dozwolonego” drapania, np. brak drapaków,
  • niekonsekwencja właściciela w zabranianiu zwierzęciu drapania w niektórych wybranych miejscach, np. przez cierpliwe przyglądanie się kotu, który drapie w niedozwolonym miejscu i komentowanie tego.

Możliwości leczenia.

Umieszczenie w domu drapaków, desek do drapania oraz innego wyposażenia, które kot mógłby drapać i wielokrotne spokojne pokazywanie kotu nowych przedmiotów. Ponadto domownicy powinni konsekwentnie odwodzić kota od drapania w niedozwolonych miejscach, mówiąc przy tym krótko „nie” bez stwarzania wrażenia, że w ten sposób kot wzbudza ich zainteresowanie.

Atrakcyjność nowych kocich mebli można podnieść przez spryskanie ich kilkoma kroplami waleriany mniej więcej 50 cm nad ziemią i powtarzanie tego przez 2-3 dni. Jeżeli kot wykaże zainteresowanie przedmiotem, można spróbować oprzeć o niego jego kończyny piersiowe. Substancje zapachowe można nakładać na drapaki w obecności kota – to powinno dodatkowo pobudzić jego zainteresowanie.

Dopóki kot będzie drapał stare, nieprzeznaczone do tego miejsca, robiąc to konsekwentnie w obecności swojego opiekuna, nie powinno się reagować na jego zachowanie. Jednak konieczne jest wzmożone zainteresowanie kotem 2-3 razy dziennie.

SSANIE MATERIAŁU

Objawy.

  • ssanie lub żucie materiału, bardzo często, choć nie wyłącznie wełnianego
  • ssanie używanych ubrań, bardzo często w miejscach, gdzie są mocno przepocone,
  • typowym wiekiem dla takiego zachowania zwierząt jest 6-8 miesięcy i niejednokrotnie jest ono połączone ze zbyt mocno wyrażoną chęcią przebywania w pobliżu opiekuna.

Przyczyny.

  • wczesne oddzielenie od matki (przed 8. tygodniem życia)
  • zbyt mocne przywiązanie do ludzi,
  • czynniki genetyczne (częściej występuje u ras orientalnych),
  • niedobory żywieniowe,
  • takie zachowanie może być prowokowane przez zbyt duże zainteresowanie ze strony właściciela lub jego niekonsekwentne postępowanie (przyczyny wtórne)
  • przyczyny medyczne. Kot powinien zostać poddany dokładnemu badaniu lekarskiemu. Trzeba wykonać badania dodatkowe: badanie biochemiczne i morfologiczne krwi, badanie moczu, trichogram, pobranie zeskrobiny skóry, biopsja, osłuchiwanie i EKG.

Możliwości leczenia bez użycia środków farmakologicznych.

Tego typu zachowania są bardzo trudne do wyeliminowania. Należy konsekwentnie próbować odwracać uwagę zwierzęcia od ssania, najlepiej wynajdując mu inne interesujące zajęcie. Można wzbogacić środowisko życia kota w dodatkowe zabawki, przedmioty, którymi zwierzę mogłoby się zająć, a sam właściciel powinien angażować się w zabawę z kotem.
Dostarczenie kotu towarzystwa w postaci drugiego zwierzęcia nie jest zalecane, ponieważ najczęściej taki kot z powodu zbyt wczesnego oddzielenia od matki nie jest zwierzęciem socjalizowanym.

Zapobiegawczo w przypadku zjadania materiału może również działać całkowita zmiana sposobu żywienia.

Leczenia farmakologiczne.

Problemy napadowe, takie jak ssanie materiału czy przeczulica, mogą zostać rozwiązane za pomocą trój cyklicznych środków antydepresyjnych, stosowanych jednak równolegle z wypełnianiem wyżej wymienionych zaleceń. Tego typu zaburzenia w zachowaniu można leczyć klomipraminy, ponieważ ich pojawienie się jest związane z zaburzeniami poziomu serotoniny w ośrodkowym układzie nerwowym. Alternatywnie można również stosować wybiórcze blok ery zwrotnego wchłaniania serotoniny, np. fluoksetynę. Środki te regulują wybiórczo poziom serotoniny i nie wykazują tak licznych działań ubocznych.




Zgodnie z ustawą z 4 lutego 1994 o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. 94 Nr 24 poz. 83, sprost.: Dz. U. 94 Nr 43 poz. 170) oraz zmianami z dnia 9.05.2007 r. (Dz. U. Nr 99, poz. 662) za naruszenie praw własności poprzez kopiowanie, powielanie i rozpowszechnianie przedstawionych na stronach Veterynaria.pl, Vetforum.pl, Sklep.Veterynaria.pl treści bez zgody właściciela grozi grzywna oraz kara pozbawienia wolności od 6 m-cy do lat 5 (art. 115.1).