Owczarek kaukaski jest starą rasą psów wywodzących się jak sama nazwa wskazuje z Kaukazu. Pochodzi on prawdopodobnie od tych samych azjatyckich i środkowo – wschodnich przodków co wszystkie psy pilnujące stad. Na podstawie przeprowadzonych badań czaszek polegających na pomiarach wielkości i analizie ich budowy stwierdzono, że uzyskane wyniki wskazują na możliwość, że kaukaz jest potomkiem wilka europejskiego. Inni autorzy wskazują na pochodzenie owczarka kaukaskiego od psów szpicowatych, które w wyniku krzyżowania z miejscowymi rasami doprowadziły do powstania różnych odmian kaukazów.
W sposób udokumentowany rasa ta istnieje od około 600 lat. Wysoce prawdopodobnym jest, że istnieje ona jednak dużo dłużej, gdyż wzmianki o owczarku kaukazkim znaleźć można już w czasach przedchrześcijańskich.
Pierwszy człon nazwy pochodzi od rosyjskiego słowa „owca”. Mimo tej zbieżności określenie „owczarek kaukaski” nie jest całkowicie poprawne. Kaukaz, a dokładniej mówiąc kaukazy, istnieje bowiem parę odmian rasy – nie jest psem pasterskim, jak na przykład border collie czy owczarek z Bergamo, jest raczej psem obrończym i stróżującym, którego zadanie polegało – a w jego ojczyźnie dzieje się tak nadal – na utrzymaniu stada z dala od niedźwiedzi i wilków.
Rasa ta rozpowszechniona była na całym terenie byłych republik radzieckich a zwłaszcza w Gruzji, Armenii i Azerbejdżanie, a także republik autonomicznych Kabardi – Bałkarii, Dagestanie i Kałmucji. W związku z rozległością tych obszarów i braku planowej hodowli w dzisiejszym tego słowa znaczeniu, wykształciły się w nich regionalne odmiany, które znacznie różniły się między sobą wyglądem.
Należy pamiętać o tym, że gdy nie istniał żaden wzorzec rasy, psy dobierane były tylko pod kątem użyteczności i cech charakteru. U owczarka kaukaskiego do najważniejszych niezaprzeczalnie cech należały ostrość, czujność, samodzielność i odporność. Nie ma jednak żadnych przesłanek, które mogłyby wskazywać na kojarzenie par w celu uzyskania konkretnej odmiany kolorystycznej szczeniąt lub ich specyficzne cechy budowy, między innymi takie jak wygląd ucha.
Jako stróż, a do tego został stworzony, musiał znosić różne często niesprzyjające warunki atmosferyczne. Spał na dworzu w pewnej odległości od stada owiec i bacznie obserwował, czy nie zagraża życiu zwierząt żaden drapieżnik. Jeżeli takowy pojawił się na horyzoncie, pies zaczynał szczekać, lub w razie narastającego niebezpieczeństwa atakował. Do dziś dnia, przedstawiciele tej rasy, aby mieć na oku całe stado, na miejsce obserwacji wybierają wzniesienia i pagórki. Gdy pies zobaczy lub wyczuje potencjalne niebezpieczeństwo – czeka, nie atakuje od razu, lecz pilnie obserwuje postępowanie intruza. Gdy przekroczy on granice terytorium psa, bez względu na to, czy jest to człowiek, czy inny pies zostanie zaatakowany. Jednak, jeżeli osobnik stanowiący zagrożenie dla bezpieczeństwa stada lub terenu oddali się, kaukaz nie będzie kontynuował pogoni uznając, że zażegnał niebezpieczeństwo.
Wracając do typów owczarka kaukaskiego, w literaturze tematu można znaleźć różne podziały. Po pierwsze niektórzy autorzy dzielą tą rasę na cztery regionalne odmiany takie jak: gruziński (pies masywny i krępy), azerbejdżański (dość lekki i smukły), dagestański (mniejszy o zwartej budowie) i kangalijski (duży, silny i masywny). Inni wymieniają tylko trzy, takie jak: gruziński, północnokaukaski i transkaukaski. Lub dzielą je na dwie większe grupy: kaukaskiego owczarka stepowego (wysokonożny, szczupły, dość lekki) i kaukaskiego owczarka górskiego (przysadzisty, ciężki o kwadratowej sylwetce). Ponadto stosują oni także podział na psy długo i krótkowłose.
Po raz pierwszy ustalony został wzorzec owczarka kaukaskiego w 1984 roku. Psy tej rasy zaczęły się rozprzestrzeniać po świecie począwszy od roku 1969, kiedy to zaczęły pojawiać się w byłym NRD, a w 1979 były już na terenach dawnego RFN. Wkrótce owczarka można było spotkać w całej Europie, gdzie szturmem zaczął zdobywać serca hodowców.
Owczarek kaukaski jest urodzonym stróżem i obrońcą swojego terytorium. Zdecydowany w reakcjach bywa wyjątkowo niebezpieczny w stosunku do obcych ludzi a czasami nawet psów. Sprowokowany atakuje bez większego ostrzeżenia. Jest psem samodzielnym, zrównoważonym, można powiedzieć, że nawet nieustraszonym. Jednymi z najważniejszych cech tej rasy jest nieufność w stosunku do obcych, nieprzekupność i niezwykłe przywiązanie do właściciela. Jest typowym psem obronno - stróżującym, który wspaniale wywiązuje się z powierzonych mu obowiązków. Mimo swoich gabarytów, nie jest zwierzęciem ociężałym lecz wyjątkowo zwinnym, szybkim i krzepkim molosem.
Nie jest to pies dla każdego, wymaga solidnej socjalizacji, opanowanego pana, który będzie potrafił swoim zachowaniem i umiejętnościami ustalić hierarchię w domu. Zdarza się, że niektóre osobniki tej rasy będą konsekwentnie nie tolerować innych ludzi i zwierząt na swoim terytorium. Nie powinno szkolić się go w kierunku obrończym, gdyż wrodzone umiejętności i instynkt pozwalają mu w zupełności wypełniać powierzone mu zadania. Potrzebuje bardzo dużego kontaktu i obcowania z człowiekiem. Jest bardzo pojętny, przyswajanie nowych komend nie sprawia mu żadnych trudności, wielkim ułatwieniem podczas szkolenia jest dobry kontakt z przewodnikiem. Owczarek kaukaski nie jest psem, którego da się do czegokolwiek zmusić, należy więc rozpocząć socjalizację i kształcenie od najmłodszych lat. Wykorzysta on każdą niekonsekwencję i zgodę właściciela do postępowania według swojego uznania. Dobrze ułożony pies zaakceptuje każde zwierzę lub człowieka należącego do stada. Tym samym stanie się ono podlegające ochronie psa. Wszystkie nowości łatwiej przyjmuje za młodu.
Jak każdy molos w rękach nieodpowiedzialnego właściciela owczarek kaukaski stać się może wyjątkowo niebezpiecznym zwierzęciem. Absolutnie nie nadaje się na pierwszego psa niedoświadczonego właściciela.
praca konkursowa
