Badanie ogólne.
Celem badania jest zapoznanie się z ogólnym stanem zdrowia pacjenta. Jeżeli widoczne są wyraźne uszkodzenia ciała, należy przekonać się, jak głęboko sięgają. Jeśli brak widocznych cech choroby, które mogłyby świadczyć o uszkodzeniu konkretnego narządu, należy zbadać wszystkie niepokojące, nawet najmniejsze odchylenia od normy, by móc uzyskać jak najdokładniejszy obraz stanu ogólnego zwierzęcia. Jeżeli natomiast objawy choroby są widoczne na pierwszy rzut oka, trzeba znaleźć potwierdzenie wstępnego rozpoznania.
Do ustalenia rozpoznania można dojść różnymi drogami:
1. Rozpoznając znany, charakterystyczny kliniczny obraz choroby. Np. z wywiadu wiemy, że zwierzę uległo wypadkowi, w badaniu stwierdzamy:
- płyn w jamie brzusznej,
- duszność,
- blade błony śluzowe.
2. Na podstawie analizy dedukcyjnej: wykorzystując wiedzę, można powiązać ze sobą występujące u zwierzęcia objawy i odkryć przyczynę.
3. Wybierając najbardziej prawdopodobne rozpoznanie z listy możliwych rozpoznań różnicowych, które przy występowaniu określonych, które przy występowaniu określonych objawów należy wziąć pod uwagę.
Przykład:
domieszka krwi w moczu może świadczyć o obecności kamieni w pęcherzu moczowym, możemy jednak mieć do czynienia zarówno z obecnością krwi bez kamieni, jak i odwrotnie.
Doświadczeni lekarze są w stanie dużo szybciej ustalić prawidłowe rozpoznanie, najczęściej bowiem potrafią szybko dojrzeć wszystkie niepokojące objawy i połączyć je w całość. Młodzi lekarze, niemający dużego doświadczenia, potrzebują z reguły więcej czasu, ponadto trudniej przychodzi im dostrzeżenie wszystkich szczegółów i nadanie im odpowiedniej wagi. Może to doprowadzić do błędnego rozpoznania. Dlatego najtrudniejszym elementem badania okazuje się często samodyscyplina i świadomość własnych możliwości oraz doświadczenia.
Droga do ustalenia rozpoznania przypomina algorytm, który w przebiegu badania może się bardziej lub mniej rozgałęziać, aż do momentu, w którym wiadomo, jak brzmi przypuszczalna diagnoza (robocza hipoteza), a które podejrzenia muszą zostać odrzucone. Nie należy również zapominać, że jedno zwierzę może cierpieć z powodu kilku równolegle przebiegających chorób i konieczne jest ustalenie kilku rozpoznań. W konsekwencji często spotykamy się z sytuacją, że wykluczenie jednego podejrzenia powoduje automatyczne potwierdzenie drugiego. Postępowanie nieraz wygląda podobnie:
Do odrzucenia lub potwierdzenia diagnozy pomocne są wszelkiego rodzaju badania laboratoryjne, a także dodatkowe badania takie jak:
Zawsze w takiej sytuacji potwierdza się reguła: można znaleźć tylko to, czego się planowo szuka. Niejednokrotnie trzeba być świadomym Wagu czynności lekarskich i wykonywać je zgodnie z planem - nawet jeżeli na pierwszy rzut oka u zwierzęcia po wypadku stwierdzamy złamanie kości udowej, nie można wykluczyć, że kolejnym rozpoznaniem będzie na przykład pęknięcie śledziony. Ponadto należy zawsze zastanowić się nie tylko nad przyczyną niepokojących objawów klinicznych, ale także nad ich konsekwencjami dla organizmu, np. u otyłych kotów zawsze trzeba przeprowadzić badanie serca.
Badania kliniczne.
Natychmiast po otwarciu transportera z kotem, już w trakcie wywiadu, spostrzegawczy lekarz może zauważyć wiele interesujących, przydatnych szczegółów. Można stwierdzić:
Zaobserwowanie któregoś z wymienionych objawów może nasunąć doświadczonemu lekarzowi pierwsze wskazówki dotyczące choroby pacjenta i umożliwić odpowiednie przeprowadzenie wywiadu.
Ogólne badanie kliniczne powinno być przeprowadzone zawsze, nawet w przypadku, gdy lekarzowi wydaje się, że jest pewny rozpoznania.
Na przykład spodziewając się pasożytniczego zapalenia przewodu słuchowego zewnętrznego, należy wykonać dokładnie badanie otoskopowe, ponieważ może się okazać, że przyczyną problemy jest rozrost nowotworowy mogący dawać przerzuty i tym samym niebezpieczniejszy dla zdrowia i życia kota.
Pomiar temperatury, częstotliwości oddechów, tętna i masy ciała.
Temperaturę wewnętrzną ciała mierzy się kotom w odbycie. Termometr powinien być posmarowany środkiem poślizgowym, ostrożnie wsunięty do odbytu i uchwycony razem z ogonem, tak aby poruszał się razem z kotem i nie spowodował uszkodzenia prostnicy. Należy ocenić kolor i konsystencję resztek kału pozostałych na termometrze.
Fizjologiczna temperatura dorosłych kotów mieści się w zakresie 38,0 – 39,0 stopni Celsjusza. Wzrost temperatury jest z reguły konsekwencją procesów zapalnych i zakażeń toczących się w organizmie. Jednakże u kotów – w większym stopniu niż u innych zwierząt – wzrost temperatury powinien być oceniany z rezerwą. W przebiegu ciężkich chorób zakaźnych niejednokrotnie dochodzi u kotów do spadku temperatury i wychłodzenia organizmu. Pozornie fizjologiczna temperatura może być więc wynikiem jej obniżania się. Hipertermia bywa natomiast konsekwencją trzymania kota w miesiącach letnich w nieprzewiewanym transporterze. Stan ten pogarsza dodatkowo zdenerwowanie zwierzęcia. Przyczynami przegrzania organizmu są również:
Hipotermia może być natomiast objawem końcowego stadium ciężkiej choroby bądź agonii, a także narkozy.
Pierwsze sygnały świadczące o zaburzeniach w oddychaniu można dostrzec już podczas oględzin kota. Fizjologiczna częstotliwość oddechów wynosi 20-40 na minutę. Wzrost częstotliwości oddechów może budzić podejrzenia ograniczenia powierzchni oddechowej, spowodowanego:
Rodzaj oddychania (piersiowo-brzuszny), zakres ruchów klatki piersiowej, duszność, można stwierdzić obserwując kota.
Obniżenie częstotliwości oddechów występuje w wyniku:
Wpływ na oddechy mają także mocznica i kwasica metaboliczna. W przypadku stwierdzenia zaburzeń w oddychaniu mogących prowadzić do zgonu pacjenta należy natychmiast przerwać wszelkie postępowanie diagnostyczne i skoncentrować się tylko na tym problemie.
Tętno u kotów mierzy się na tętnicy udowej w miejscu,gdzie przebiega ona po przyśrodkowej stronie uda. Prawidłowa liczba tętna u kotów wynosi 110-130 / min, ale wzrasta nawet przy niewielkim zdenerwowaniu. Badając kota, należy również sprawdzić inne parametry tętna:
Tętno drutowate (duże napięcie, niewielka amplituda) może być wskaźnikiem wstrząsu lub posocznicy. Ważna jest równomierność i regularność skurczów. W przypadku zaburzeń motorycznych u kota powinno się zbadać tętno obiema rękami na obu tętnicach udowych równocześnie. Różnice między kończynami mogą wskazywać na zator.
Zapisywanie masy ciała zwierzęcia powinno być czynnością rutynową przy każdej wizycie u lekarza. Kontrolowanie wagi jest potrzebne nie tylko do prawidłowego dawkowania leków,ale także do określenia, czy i w jakim stopniu kor cierni z powodu otyłości lub niedowagi, a poza tym pozwala ocenić stan pacjenta w przebiegu choroby.
Utrat masy ciała może być wynikiem:
Wzrost masy ciała w przebiegu choroby bywa sygnałem powrotu do zdrowia, ponadto nadwaga może wynikać z zaburzeń endokrynologicznych lub przekarmiania zwierzęcia.
CDN
