Znieczulenie miejscowe.
Najczęściej bólu pozbawiamy zwierzę jedną z trzech metod:
• znieczulenie zakończeń nerwów – bezpośrednie oddziaływanie środka znieczulającego na zakończenia nerwowe,
• znieczulenie przewodowe – donerwowe lub okołonerwowe aplikowanie środka znieczulającego,
• znieczulenie rdzenia kręgowego –iniekcja leku znieczulającego do kanału kręgowego poza obręb opony twardej.
Znieczulenie ogólne
Najczęściej stosowanymi zabiegami znieczulenia ogólnego są:
1. znieczulenie iniekcyjne, polegające na wstrzykiwaniu leków uspokajająco – znieczulających,
2. znieczulenie wziewne przy użyciu eteru, halo tanu, metoksyfluranu, enfluranu, izofluranu, sewofluran, podtlenku azotu,
3. znieczulenie skojarzone – pogłębienie stanu wywołanego podaniem leków uspokajająco- znieczulających przez nieczulenie miejscowe lub wziewne. Polega na kojarzeniu leków uspokajających z lekami przeciwbólowymi, barbituranami, propofolem oraz wziewnymi lekami znieczulającymi.
W ramach przygotowania do narkozy stabilizuje się pacjenta i poprawia czynność układów krążenia i oddychania.
Należy:
1. Przeprowadzić badanie ogólne wszystkich pacjentów, przy czym szczególną uwagę zwraca się na objawy obniżonej tolerancji wysiłkowej, gorączkę, żółtaczkę, niedokrwistość, mocznicę.
2. Wykonać zdjęcia rentgenowskie klatki piersiowej i jamy brzusznej u pacjentów powypadkowych ze względu na pilną potrzebę wykluczenia urazów płucnych, odmy opłucnowej, pęknięcia przepony, rozdarcia pęcherza, wolnych gazów lub płynów w jamie brzusznej
3. Wykonać badania laboratoryjne zgodnie z zapotrzebowaniem.
4. Wstrzymać podawanie karmy przez 8-12 godzin, ale wodę podawać należy bez ograniczeń
5. Założyć cewniki dożylne wszystkim pacjentom wysokiego ryzyka
6. Wykonać korektę zaburzeń gospodarki kwasowo-zasadowej oraz wodno-elektrolitowej
Znieczulenie miejscowe powierzchniowe.
Przy znieczuleniu powierzchniowym blokowane są czuciowe zakończenia nerwowe skóry lub błony śluzowej nosa, spojówek, narządów płciowych. Środki do znieczulenia miejscowego mogą być stosowane w postaci roztworów, sprayów, maści lub pudrów do znieczulania powierzchniowego błon śluzowych i powierzchni ran. Ze względu na stosunkowo duży stopień wchłaniania, szczególnie przez błonę śluzową oskrzeli oraz konieczność unikania toksycznych reakcji należy stosować najniższe skuteczne dawkowanie.
Do znieczulania i relaksacji więzadeł jajnika, względnie powrózków nasiennych wystarczają 1-3% roztwory lidokainy, który nanosi się na błony surowicze za pomocą tamponu, pędzelka lub wacika.
Znieczulenie miejscowe nasiękowe.
Środek do znieczulania miejscowego wstrzykuje się wolno i równomiernie podczas cofania igły wokół oraz pod miejscem operacji, sprawdzając przez zasysanie, czy koniec igły nie znajduje się w naczyniu krwionośnym.
Dodatek środka zwężającego naczynia krwionośne do środka znieczulającego powoduje:
• opóźnienie wchłaniania środka miejscowo znieczulającego,
• zmniejszenie oddziaływania toksycznego,
• dwukrotne lub nawet trzykrotne wydłużenie działania przeciwbólowego,
• zwiększenie intensywności działania przeciwbólowego,
• niebezpieczeństwo wystąpienia miejscowej martwicy u wrażliwych psów o delikatnej,ciemnej skórze.
Wskazaniami znieczulenia nasiękowego są:
Znieczulenie miejscowe przewodowe.
Ten rodzaj znieczulenia polega na zablokowaniu przewodnictwa nerwowego przez wstrzyknięcie środka miejscowo znieczulającego w bezpośrednie sąsiedztwo nerwu. Celem wykluczenia odruchów obronnych podczas iniekcji i zabiegu chirurgicznego należy psy farmakologicznie uspokoić lub powierzchniowo znieczulić.
Znieczulenie przewodowe nerwów czaszkowych
a) Znieczulenie nerwu szczękowego w dole skrzydłowo podniebiennym.
Znieczuleniu ulega szczęka górna wraz z zębami, dziąsła, okostna zębodołów, grzbiet nosa, podniebienie twarde i miękkie, skóra nosa oraz warga górna.
b) Znieczulenie nerwu podoczodołowego w otworze podoczodołowym.
Znieczuleniu ulegają zęby sieczne, kieł, zęby przedtrzonowe, skóra nozdrzy i górna warga.
c) Znieczulenie żuchwy w otworze żuchwowym.
Znieczuleniu ulega żuchwa wraz z zębami, dziąsła, okostna zębodołów, dolna warga i podjęzykowa błona śluzowa.
d) Znieczulenie nerwu zębodołowego niższego w otworze bródkowym
Znieczuleniu ulega dolna warga, zęby sieczne, kieł.
Znieczulenie splotu ramiennego.
Znieczulenia tego używamy podczas wszystkich zabiegów chirurgicznych wykonywanych w obszarze stawu łokciowego lub obwodowo od stawu łokciowego. Obszar tego znieczulenia ograniczony jest do obwodowego odcinka kończyny.
Znieczulenie nadoponowe.
Znieczulenie to jest wykorzystywane przy zabiegach chirurgicznych w obszarze położonym doogonowo od łuku żebrowego.
Ma zarówno wady, jak i zalety.
Zaletą jest fakt, że przy udzielaniu pomocy porodowej unika się oddziaływania na płody środkami ogólnie znieczulającymi, a po cesarskim cięciu suka natychmiast przyjmuje szczenięta. Osiąga się również dobre zwiotczenie mięśni przy zachowawczym i operacyjnym leczeniu zwichnięć i złamań, a także oszczędzające znieczulenie u pacjentów problemowych oraz w nagłych przypadkach.
Wadą jest natomiast fakt, że po iniekcji płynu znieczulającego do zatoki kręgowej lub do przestrzeni podpajęczynówkowej obserwuje się:
• wymioty,
• spadek ciśnienia krwi,
• drgawki,
• porażenia.
W następstwie przedawkowania środka znieczulającego występują:
• zwolniona czynność serca,
• obniżone ciśnienie krwi,
• porażenie przepony.
Znieczulenie nerwów międzyżebrowych.
Ten rodzaj znieczulenia wykorzystujemy podczas otwierania oraz po otwarciu klatki piersiowej, podczas drenowania jamy opłucnowej oraz przy złamaniu żeber.
Znieczulenie utrzymuje blokadę nerwów międzyżebrowych przez 3-6 godzin.
Przeciwwskazaniami są choroby płuc z zaburzeniami wymiany gazów. Ze względu na ryzyko odmy opłucnowej należy psy nadzorować przez kilka godzin.
Śródopłucnowe, regionalne znieczulenie.
Dzięki temu znieczuleniu możemy znieść ból po otwarciu klatki piersiowej i złamaniu żeber. Jest to lepszy rodzaj pooperacyjnego znieczulenia po międzyżebrowym otwarciu klatki piersiowej, zapewnia wyższe ciśnienie tętnicze parcjalne tlenu w porównaniu z dożylną iniekcją opiatów.
Nieskuteczność metody mogą powodować:
• zamiana położenia cewnika,
• zatkanie cewnika krwią lub innymi płynami ustrojowymi,
• zapalenie opłucnej.
Znieczulenie ogólne.
Neuroleptanalgezja.
Klasyczna neuroleptanalgezja jest to stan ogólnego znieczulenia,w którym świadomość zostaje ograniczona, ale nie zniesiona. Neuroleptanalgezję wywołuje się przez łączenie leku uspokajającego i działającego ośrodkowo leku przeciwbólowego, podawanych domięśniowo lub dożylnie. Stan ten umożliwia także przeprowadzanie poważnych zabiegów chirurgicznych.
Zalety:
• prosty sposób wykonania,
• oszczędności w wykorzystaniu personelu,
• zapobieganie wymiotom,
• dobra stabilność sercowo – naczyniowa,
• rozległy zakres bezpieczeństwa,
• możliwość zniesienia w każdej chwili działania ośrodkowego środka przeciwbólowego za pomocą swoistych antagonistów morfiny.
Wady:
• wrażliwość na bodźce akustyczne,
• oddawanie kału i moczu,
• brak pełnego zniesienia odruchów i rozluźnienia mięśni,
• depresja oddechowa,
• zianie,
• zaburzenia regulacji cieplnej,
• obniżenie ciśnienia krwi,
• zwolniona czynność serca,
• niekiedy wymioty,
• rzadko sztywność mięśni,
• nadmiernie wydłużone działanie przy niewydolności nerek,
• indywidualnie bardzo różne reakcje przy identycznym dawkowaniu substancji czynnych,
• odwrotne reakcje u określonych ras psów,
• brak pogłębienia zniesienia bólu, znieczulenia lub odprężenia po przekroczeniu optymalnej dawki,
• wysokie koszty zarządzania tymi środkami.
CDN.
Zgodnie z ustawą z 4 lutego 1994 o prawie
autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. 94 Nr 24 poz. 83, sprost.: Dz. U.
94 Nr 43 poz. 170) oraz zmianami z dnia 9.05.2007 r. (Dz. U. Nr 99,
poz. 662) za naruszenie praw własności poprzez kopiowanie, powielanie i
rozpowszechnianie przedstawionych na stronach Veterynaria.pl,
Vetforum.pl, Sklep.Veterynaria.pl treści bez zgody właściciela grozi
grzywna oraz kara pozbawienia wolności od 6 m-cy do lat 5 (art. 115.1).
