Problem zachowań seksualnych i niekontrolowanego rozrodu jest jednym z ważniejszych w hodowli zwierząt domowych. Przedstawię tu współczesne metody antykoncepcji u psów i kotów.
Suki
Suki są zwierzętami diestralnymi czyli mającymi cieczkę dwa razy w roku. Jak to w przyrodzie bywa zdarzają się wyjątki od reguły i są osobniki mające cieczkę jeden raz w roku oraz takie które miewają trzy cieczki w roku. Zasady antykoncepcji hormonalnej opierają się na znajomości cyklu płciowego suki.
Antykoncepcję hormonalną stosuje się u suk dojrzałych płciowo – czyli po pierwszej rui.
Termin stosowania preparatu ustala lekarz prowadzący.
Najczęściej hormon w formie zastrzyku podaje się 4 miesiące po cieczce. Jeśli suka była w ciąży to termin podania leku wypada 2miesiące po porodzie.
Następne zastrzyki powtarza się co 5-6 miesięcy.
Przerwanie rui
Stosuje się preparaty w formie cukierków. Hormony należy rozpocząć podawać w pierwszych trzech dniach krwawienia suki. Późniejsze rozpoczęcie podawania może suce tylko zaszkodzić.
Sterylizacja
Chirurgiczne usunięcie jajników i macicy bądź samych jajników. Wykonuje się najczęściej u dojrzałych płciowo suk.
Kotki
Kotki mają nieco inny cykl płciowy niż suki. W okresie rozrodczym(a utrzymanych w mieszkaniach trwa on przez cały rok)niezapłodniona kotka potrafi mieć cykl płciowy trwający ok. 10 dni co 2-3 tygodnie. Wiążą się z tym niezbyt łatwe do zniesienia zachowania seksualne (śpiewy, jęki, płacze, znaczenie moczem terenu).
W związku z tym prawie wszystkie kotki trzymane w domach poddawane są jakiejś formie antykoncepcji. Podobnie jak u suk można stosować zastrzyki hormonalne. Stosowanie rozpoczyna się w czasie spokoju płciowego a więc gdy kotka nie ma rui, ani nie jest w ciąży. Preparat powtarza się po 3 potem po 4a potem po 5 miesiącach.
Inną metodą jest stosowanie tabletek hormonalnych, które podaje się 1 raz w tygodniu.
Trzecią, najbardziej polecaną metodą jest sterylizacja chirurgiczna.
Zalety i wady stosowanych metod
Antykoncepcja hormonalna:
+ Zalety:
* odwracalność zabiegu (po odstawieniu hormonów zwierzę może mieć potomstwo)
* łatwość stosowania
- Wady:
* możliwość zwiększenia się masy ciała
* przy długotrwałym stosowaniu hormonów może dojść do ropomacicza lub nowotworów sutków
Sterylizacja:
+ Zalety:
* nieodwracalność zabiegu(raz wykonany zabieg pozbawia nas problemów zwierzęcia na całe życie)
- Wady:
* ryzyko związane ze znieczuleniem i samym zabiegiem
* możliwość zwiększenia się masy ciała
* nietrzymanie moczu u suk (zwłaszcza ras dużych)-jako następstwo niedoborów hormonalnych
* zmiany skórne – jako następstwo niedoborów hormonalnych
Zachowania seksualne samców
Kocury
Jeśli chodzi o panów to największy problem seksualności dotyka właścicieli kocurów.
Dojrzewający i dojrzały kocur znacząc moczem mieszkanie potrafi zniszczyć nić sympatii jaka łączyła go do tej pory z właścicielem.
W związku z tym jedynym rozwiązaniem problemu jest kastracja. Najodpowiedniejszym wiekiem do tego zabiegu jest wiek 6-9 miesięcy. W zasadzie w każdym wieku można to zrobić, ale u starszych kotów nawyki czasami pozostają.
Kastracja
+ Zalety:
* oszczędność na odświeżaczach powietrza;-)
* poprawienie stosunków z właścicielem
- Wady:
* możliwość zwiększenia się masy ciała
* zwiększenie ryzyka odkładania się kamieni w układzie moczowym
Psy
U psów ten problem jest mniej dotkliwy. Zachowania seksualne samców najbardziej uciążliwe to włóczęgostwo i związany z tym brak posłuszeństwa oraz nadmierne przeżywanie rozterek sercowych w domowym zaciszu. Zaradzić temu można na dwa sposoby:
* podawanie środków hormonalnych co 5-6 miesięcy
* kastracja
+ Zalety zrozumiałe: Przy kastracji dodatkowo zmniejsza się ryzyko przerostu prostaty.
- Wady:
* możliwość zwiększenia się masy ciała
* zmiany skórne związane z niedoborem hormonów
