Udar cieplny

Po długiej i mroźnej zimie na którą wszyscy tak narzekali przyszły wakacje i gorące lato.

Niestety lato i związane z nim upały są śmiertelne dla wielu naszych zwierzaków.
    Co roku w wyniku udarów cieplnych i słonecznych ginie wielu naszych czworonożnych przyjaciół.
"Wczoraj był pierwszy dzień poważnych upałów i już zanotowałem udar cieplny u trzyletniego bernardyna, któremu niestety nie mogłem pomóc."

    Na udar cieplny składa się wiele zaburzeń wynikających przede wszystkim z niewydolności krążeniowo oddechowej.
    Szczególnie niebezpieczne jest nadmierne przegrzanie głowy w wyniku czego następuje podrażnienie opon mózgowych, które prowadzi do przekrwienia i w następstwie ich zapalenia.

Objawy udaru
    Główne objawy to hipertermia czyli bardzo wysoka temperatura dochodząca do 42C. W ciężkich przypadkach notuje się utratę przytomności i silne drgawki.

    Druga grupa objawów związanych z przegrzaniem wynika z zaburzeń gospodarki wodno -mineralnej.
Zwierzęta tracą temperaturę poprzez nadmierne zianie, które powoduje silne parowanie wody i minerałów. W jej wyniku powstaje nadmierny deficyt wodny i jeszcze groźniejszy dla życia zwierzęcia niedobór minerałów niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania wszystkich komórek a szczególnie nerwowych i mięśniowych. W czasie upałów zwierzęta tracą nadmierne ilości sodu, potasu, magnezu. Nadmierne spożycie wody uzupełnia niedobory wodne natomiast pogłębia utratę elektrolitów. Dlatego zalecane jest w czasie tych dni uzupełnianie elektrolitów poprzez pojenie zwierząt wodą mineralną niegazowaną, oraz podawanie preparatów potasowo magnezowych(np. Aspargin, Kalipoz, Kalium effervescens). Można też do pojenia zwierząt w upalne dni używać wody odcedzonej zgotowanych ziemniaków, która zawiera sporo sodu i potasu.(Woda oczywiście musi być schłodzona). Utrata wody i elektrolitów może doprowadzić do wstrząsu hipowolemicznego i śmierci zwierzęcia.

    Trzecim zagrożeniem związanym ze słońcem są oparzenia słoneczne skóry i rozwijające się w ich wyniku procesy nowotworowe zwłaszcza czerniaki.
    Na oparzenia szczególnie narażone są zwierzęta bez okrywy włosowej (grzywacze chińskie, sfinksy) , które szczególnie trzeba chronić przed tego typu zagrożeniami. Nadmierna skłonność do czerniaków notuje się natomiast u zwierząt albinotycznych i innych z białą sierścią.

Zapobieganie przegrzaniu
    Najczęściej udarowi cieplnemu ulegają zwierzęta pozostawione przez bezmyślnych właścicieli w samochodach.
Podczas upałów w samochodzie temperatura potrafi wzrosnąć do70C i krótki pobyt właściciela w sklepie może zakończyć się śmiercią jego zwierzęcia.
    Druga grupa ,,ugotowanych pacjentów” to małe zwierzęta(króliki, świnki morskie, chomiki) pozostawione na balkonie często bez wody. W związku z małą masą ciała są one wielokrotnie bardziej narażone na skutki udarów.     W związku z tym musimy szczególnie zwrócić uwagę w jakich warunkach pozostawiamy nasze zwierzaki w czasie upalnych dni.
1. Zwierzęta przebywające w mieszkaniach należy pozostawić w pokojach północnych .
2. Należy pozostawić dużą miskę z wodą mineralną niegazowaną.
3. Spacerować z samego rana i późnym wieczorem, a spacery na siusiu w godzinach południowych ograniczać do kilku minut.
4. Króliki i inną drobną zwierzynę koniecznie zdjąć z balkonu pozostawiając pełne poidełka wody mineralnej niegazowanej.
5. Kojce sytuować wyłącznie w zacienionych miejscach.
6. Psy należy zwalniać z łańcucha aby mogły instynktownie wybierać najchłodniejsze rejony kojca.
7. Zaleca się strzyżenie psów nawet mieszańców aby łatwiej traciły ciepło.

Jak rozpoznać udar
    Pierwsze objawy udaru to pobudzenie zwierzęcia(może biegać, szczekać),szybki oddech, drgawki toniczno kloniczne. Potem następuje utrata przytomności. Charakterystyczne jest podniesienie temperatury ciała do41-42 C.

Postępowanie przy udarze
    Pacjenta należy przenieść w chłodne zacienione miejsce. Rozpocząć chłodzenie okładając ciało zwierzęta zwłaszcza głowę zimnymi ręcznikami lub kostkami lodu. Jak najszybciej dostarczyć zwierzę do lecznicy.
Leczenie udaru cieplnego polega na podawaniu dożylnym schłodzonych roztworów elektrolitowych, glikosterydów przeciwdziałającym rozszerzającemu się obrzękowi mózgu, leków nasercowych, leków moczopędnych.
Po przywróceniu czynności pacjent powinien pozostawać przez kilka dni pod kontrolą lekarską.

    Udar cieplny należy zawsze traktować jako poważne zagrożenie życia i trzeba mieć świadomość że mimo podjętego leczenia możemy przegrać tą nierówną batalię.

autor: lek.wet. Zbigniew Mozga
Lecznica Małych Zwierząt





Zgodnie z ustawą z 4 lutego 1994 o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. 94 Nr 24 poz. 83, sprost.: Dz. U. 94 Nr 43 poz. 170) oraz zmianami z dnia 9.05.2007 r. (Dz. U. Nr 99, poz. 662) za naruszenie praw własności poprzez kopiowanie, powielanie i rozpowszechnianie przedstawionych na stronach Veterynaria.pl, Vetforum.pl, Sklep.Veterynaria.pl treści bez zgody właściciela grozi grzywna oraz kara pozbawienia wolności od 6 m-cy do lat 5 (art. 115.1).