Lekarz weterynarii jest najczęściej powoływany na biegłego w sprawach cywilnych, będących przedmiotem sporów sądowych lub arbitrażowych, rzadziej w sprawach karnych. Sprawy te dotyczą następujących sytuacji i okoliczności:
W związku z realizacją umów sprzedaży zwierząt zadaniem biegłego jest najczęściej ustalić w drodze oględzin, na jaką chorobę zakupione zwierzę choruje lub na podstawie akt sprawy, na jaką chorobę chorowało, czy biorąc pod uwagę ustalone okoliczności należy uznać, że zwierzę było już chore u sprzedawcy z wykluczeniem możliwości, np. zarażenia się po kupnie u kupującego. Przy analizowaniu tych zdarzeń i okoliczności szczególnie ważne są ustalenia dotyczące:
Opinia biegłego lekarza weterynarii może też dotyczyć zagadnień związanych z płodnością zwierzęcia, pochodzenia od określonych rozpłodników, określonych cech rodziców zwierząt kupionych.
W sprawach szkód wynikłych na skutek padnięć i zachorowań zwierząt lekarz weterynarii bardzo często występuje jako ekspert, wypełniając odpowiednią opinię dla Państwowego Zakładu Ubezpieczeń. Nie jest to opinia dla sądu, ale zdarza się, że właściciel zwierzęcia, który nie dostał odszkodowania z tego Zakładu, występuje następnie do sądu z roszczeniem o przyznanie tego odszkodowania. Sąd powołuje wówczas biegłego lekarza weterynarii do przeprowadzenia oceny postępowania właściciela zwierzęcia w zakresie dochowania przez niego obowiązków zawiadomienia zakładu leczniczego dla zwierząt o wystąpieniu objawów choroby, przestrzegania zasad dobrego gospodarza, zastosowania się do zaleceń lekarza weterynarii. Państwowy Zakład Ubezpieczeń ma postawę do zmniejszenia lub odmowy odszkodowania tylko w przypadku niedopełnienia obowiązków rozmyślnie bądź wskutek rażącego niedbalstwa. Dowód z opinii biegłego ma na celu naświetlenie pod tym kątem postępowania posiadacza zwierzęcia.
Stosunkowo często biegli wypowiadają się też w sprawach zachorowań zwierząt i padnięć spowodowanych zatruciami, w szczególności świń paszami ze zbyt dużą domieszką soli albo drobiu- paszami ze zbyt dużą zawartością aflatoksyn. Opinia biegłych lekarzy weterynarii jest czasem podobna do ustaleń okoliczności związanych ze śmiercią zwierząt łownych lub znęcaniem się nad zwierzętami w rozumieniu przepisów o ochronie zwierząt.
W sprawach spowodowania niebezpieczeństwa powszechnego, najczęściej w związku z dopuszczeniem do obrotu szkodliwych dla zdrowia środków spożywczych bądź niezachowaniem przepisów o zwalczaniu zaraźliwych chorób zwierzęcych, biegli sądowi wypowiadali się w szczególności na temat:
W procesach cywilnych przeciwko zakładom weterynaryjnym lub cywilnych bądź karnych przeciwko pracownikom służby weterynaryjnej zadaniem biegłych było:
Ocena przez biegłych sposobu postępowania pracowników służby weterynaryjnej w związku z zarzutem niedopełnienia przez nich obowiązków służbowych była konieczna na skutek szkód spowodowanych zachorowaniami, uszkodzeniami i padnięciami zwierząt, ale także uszkodzeń ciała osób obecnych przy wykonywaniu zabiegów weterynaryjnych.
Sądy kierują najczęściej pod adresem biegłego odpowiednie pytania, mające na celu ustalenie, czy przy leczeniu zwierzęcia zachowana była przez pracowników służby weterynaryjnej należyta staranność, a jeżeli nie, to czy przy jej zachowaniu istniały i w jakim zakresie w poszczególnych stadiach rozwoju choroby szanse na utrzymanie zwierzęcia przy życiu. W czasie postępowania arbitrażowego wszytego przez zakład mięsny przeciwko jednemu z wojewódzkich zakładów weterynarii na skutek dobitych, u których dopiero w wyniku badania bakteriologicznego stwierdzono wąglik, zadaniem biegłego było m.in. ustalić:
W Niemczech, w trakcie sporu o odszkodowanie z tytułu szkód, jakie wystąpiły na skutek pogryzienia człowieka przez osa poddanego operacji, rolą biegłych było m. in. ustalenie:
Agata Grudzień
studentka III roku medycyny weterynaryjnej