Fot. 1 Odpowiednie żywienie lochy ma decydujące znaczenie w odchowie prosiąt. |
Żywienie loch– pojęcia ogólne
anabolizm ciążowy- gromadzenie rezerw
katabolizm laktacyjny- uwalnianie rezerw (tłuszczu)
żywienie bodźcowe– tzw. flushing – celowe, czasowe wzmożenie dawki pokarmowej w okresie rozrodu; ma na celu wzmożenie owulacji, ilości zapłodnionych komórek oraz implantowanych embrionów; może także wpływać na wykazywanie objawów rui przez lochy
pasza LP (Lochy prośne) /LK (Lochy karmiące)
Poziom i jakość żywienia w okresie przedi po pokryciu wywiera silny wpływ na liczbę urodzonych prosiąt wmiocie. Z jajników uwalnianych jest ok. 20 jaj (5-10% jest niezapłodnionych), część embrionów zamiera do ok. 30 dniaciąży i ulega resorpcji.
Intensywne żywienie (energetyczno-białkowe) ciężarnych loch w tym okresie zwiększa zamieralność zarodków (do 45 dnia ciąży).Żywienie niedoborowe zarodków (zależne od ukrwienia ściany macicy) w witaminę A, betakaroten, kwas foliowy, witaminę E, biotynę, NNKT, aminokwasy - prowadzi do obumierania zarodków (oczywiście po wykluczeniu czynników zakaźnych, czynników niezakaźnych i stresotwórczych. (RybmixLP i Rybmix LK – Agrivet /superkoncentrat dlaloch/). Zapewnienie lochom prośnym minimalnej ilości włókna w dawce pokarmowej na poziomie minimum 8% s.m. daje następujące korzyści:
- bakteryjne trawienie włókna w żołądku oraz w jelicie grubym dostarcza kwasu octowego, propionowego, masłowego – stanowiących dodatkowe źródło energii dla loch
- wypełnienie żołądka dające uczuciesytości; lochy nie zatuczają się
- mniejsza agresywność
- zwiększenie mleczności w okresie laktacji
Jako źródła włókna godne polecenia są:
- młode zielonki (niezdrewniałe),
- wysłodki (ulegające fermentacji octowej),
- susz z lucerny (ulegający fermentacji masłowej).
Żywienie lochw okresie krycia
1. Nie kryć zbyt wcześnie loszek (słabe mioty o małej liczebności, a lochy mają problemy ze zdrowiem i płodnością oraz są brakowane w okresie drugiej ciąży). Optymalny termin to 120-125 kg (rasy mięsne) i210 dzień życia.
2. Żywienie bodźcowe (flushing) 3-4 dni przed kryciem stymuluje owulację (większa ilość zarodków). Dobre efekty daje późne odsadzanie (5-7 tydzień), słabsze efekty odsadzanie w3-4 tygodniu.
(Proryb 60/17 –Agrivet /mieszanka energetyczno-białkowa/).
3. Po pokryciu powrót do niskiego poziomu żywienia (zwiększone krążenie wątrobowe obniża poziom progesteronu we krwi, co w konsekwencji zwiększa śmiertelność zarodków).
4. Podawanie min. 5 mg/kg paszy kwasu foliowego (pasza LP/LK) zwiększa przeżywalność zarodków o 5 % (synteza RNA).
5. Stosować przez 14 dni przed i po pokryciu 200 mg/kg betakaroten (synteza progesteronu i glikoprotein) w celu stymulacji owulacji i lepszego zagnieżdżania zarodków w macicy.
(Carovit S - Agrivet /multiwitamina z karotenem/).
6. Stosować optymalne poziomy witaminy A, E, biotyny, chlorku choliny, selenu, NNKT.
(Vigor-Farm Super Locha/Knur –Agrivet /premiks farmerski/).
7. Eliminować z pasz mikotoksyny (prewencja).
Żywienie loch w okresieciąży
1. Potrzeby bytowe i wzrost masy ciała (pierwiastki)
2. Rozwój płodów (70%) i macica, łożysko, płyny(30%)
3. Tworzenie tkanki gruczołowej wymienia
A. 75%energii zmagazynowane jest w białku
B. Niedobór białka w dawce LP (brak rezerw)
C. Dobre zbilansowanie aminokwasów strawnych (białko zwierzęce– rybne, hemoglobina, aminokwasy egzogenne)
(Rybmix, Proryb, mÄ…czka rybna)
D. Superretencja – woda, Ca, P, mikroelementy
E. Dawka ściśle normowana (ok.2,4-2,6 kg/dzień – LP)
F. Przyrost masy ciała w ciąży to 40 kg (25 kg - płody, łożyskoi wody płodowe; około 15 kg to rezerwa - w tym wyższy poziom wody wt kankach)
G. Maksymalne ograniczenie zmian masy ciała w czasie cyklu produkcyjnego (grubość słoniny przed porodem 15-20 mm)
H. Potrzebna energia (zapas tłuszczu - rasy mięsne w niskich temperaturach) na odłożenie białka.
I. Rasy mięsne mają wyższe zapotrzebowanie bytowe
Od 85 dnia ciąży poziom energii w dawce ma bardzo duży wpływ na jakośći masę urodzonych miotów (natłuszczanie paszy LK olejami rybnymi/roślinnymi do 2-3 % w mieszance).
Żywienie macior wokresie laktacji
1. Apetyt w laktacji jest zmniejszony obfitym żywieniem loch w ciąży.
2. Temperatura w porodowce (np.w temperaturze 28 stopni locha pobiera 4kg paszy, a w temp. 15 stopni pobierze 8 kg paszy tej samej paszy).
3. Karmimy do woli paszą LK (np. locha + 10 prosiąt powinna pobrać 6,5kg paszy/dzień).
4. Jeżeli pobór paszy jest za mały, to należy zwiększyć koncentrację składników pokarmowych w mieszance.
5. Szybkie pobranie siary przez prosięta (Vitapur –Agrivet/preparat osuszający prosięta-noworodki/).
6. Prosię pobiera 4 litry mleka lochy na kg przyrostu masy ciała.
7. Prekursory składników mleka : glukoza, octany, beta-hydroksymaślan, kwasy tłuszczowe i aminokwasy.
8. W wymieniu powstaje 90% białek mleka (kazeiny, laktoglobuliny,laktoalbuminy, immunoglobuliny). Aminokwasy pochodzą z krwi.
9. Tłuszcz mleka składa się z nasyconych i nienasyconych kwasów tłuszczowych (kwas palmitynowy, oleinowy, linolowy, linolenowy/natłuszczanie paszy olejem rybnym/roślinnym/smalcem.
Fot. 2 Inaczej żywi się lochę w okresie ciąży, a inaczej w okresie laktacji. |
Fot. 3 Zapotrzebowanie loszek na minerały jest większe, a na białko i energię mniejsze niż tuczników. |
Zgodnie z ustawą z 4 lutego 1994 o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. 94 Nr 24 poz. 83, sprost.: Dz. U. 94 Nr 43 poz. 170) oraz zmianami z dnia 9.05.2007 r. (Dz. U. Nr 99, poz. 662) za naruszenie praw własności poprzez kopiowanie, powielanie i rozpowszechnianie przedstawionych na stronach Veterynaria.pl, Vetforum.pl, Sklep.Veterynaria.pl treści bez zgody właściciela grozi grzywna oraz kara pozbawienia wolności od 6 m-cy do lat 5 (art. 115.1).