Zabiegi chirurgiczne na uchu zewnętrznym.

Zabiegi chirurgiczne na uchu zewnętrznym.

ZAOPATRZENIE RAN

Wskazania.
  • oderwanie skóry od chrząstki ucha,
  • częściowe wycięcie brzegu ucha ze względu na powstanie szczeliny,
  • przewlekły stan zapalny powodowany przez owady kłujące,
  • nadmierne rogowacenie wywołane promieniowaniem,
  • nowotwór.

Pacjenta wywiązuje się w pozycji bocznej lub mostkowej. Głowę należy umocować na poduszce.

Niewielkie rany mogą zagoić się samoistnie przez ziarninowanie i epitelializację. Ubytki większe niż 1 cm powinno się zaszyć. Brzegi starszych ran skóry i chrząstki należy odświeżyć przez usunięcie wąskich pasów tkanki. Następnie brzegi rany skórnej są adaptowane „na styk” szwami węzełkowymi. W przypadku większych ubytków powinno się w celu lepszej stabilizacji zaadaptować dodatkowo brzegi rany chrzęstnej szwem z cienkiego drutu lub za pomocą szwów materacowych, obejmujących oprócz skóry także chrząstkę małżowiny usznej.

W przypadku płaskich ubytków na zewnętrznej powierzchni małżowiny usznej z luźną tkanką podskórną można w pewnym stopniu dokonać mobilizacji skóry przez jej odpreparowanie na tępo od chrząstki i po adaptacji brzegów zszyć ranę. Nie jest to możliwe do wykonania po wewnętrznej stronie małżowiny, ponieważ skóra i chrząstka połączone są tak ściśle, że w przypadku konieczności wycięcia fragmentu małżowiny często trzeba usuwać obie tkanki.

W celu częściowej resekcji brzegu małżowiny usznej powinno się ustalić przeznaczoną do usunięcia, naciągniętą część małżowiny usznej lejcami z nici chirurgicznych lub kleszczykami, ta by można było płynnie przeprowadzić amputację skalpelem, tzn. „jednym cięciem”. W ten sposób unika się nieregularności w prowadzeniu cięcia, które trudno skorygować. W razie konieczności najlepiej użyć do tego nożyczek o długich ostrzach. Brzegi rany skórnej adaptuje się cienkimi nićmi w sposób oszczędzający chrząstkę. Ranę można chronić przez przyszycie wyściełanej pochewki z folii aluminiowej lub założenie na małżowinę uszną opatrunku w kształcie torebki.

OPERACJA KRWIAKA MAŁŻOWINY USZNEJ

Wskazania.

  • wynaczynienie się krwi pomiędzy skórę a chrząstkę małżowiny usznej.

Pacjenta wywiązuje się w pozycji mostkowej lub bocznej, a głowę ustala przez założenie pętli żuchwowej. Należy oczyścić przewód słuchowy zewnętrzny, w przypadku często współwystępującego otitis externa podjąć leczenie, a następnie uszczelnić przewód watą.

W przypadku niewielkiego krwiaka, który nie jest starszy niż 7 dni, można usunąć płyn przez nakłucie lub punktowe otwarcie krwiaka, wypłukać jamę krwiaka 0,9% roztworem soli kuchennej, jeżeli to wskazane założyć dren, małżowinę uszną zwinąć na poduszeczce z bandaża, a całość zabandażować opatrunkiem w formie stożka. Kompresję skóry odstającej od chrzęstnego podścieliska można łatwiej osiągnąć przy zastosowaniu szwów materacowych. Nici o metrycznej grubości 2-3 przewleka się prostą igłą najpierw od strony zewnętrznej na stronę wewnętrzną małżowiny usznej, a potem odwrotnie, wiążąc węzły po zewnętrznej stronie małżowiny. Szwy powinny być zakładane na zasadzie szachownicy, zgodnie z osią długą małżowiny, w celu uniknięcia zaburzeń krążenia w jej szczytowej partii. Szwy materacowe mogą być też stosowane do umocowania wymoszczonych szpatułek lub płytek z tworzyw sztucznych uciskających były krwiak.

W przypadku większych lub dłużej trwających wynaczynień krwi wykonuje się odpowiednio długie nacięcie krwiaka. Powinno ono rozciągać się na całą długość wynaczynienia i przebiegać albo prosto, albo w kształcie litery S. Blizna w kształcie litery S wykazuje na ogół mniejszą tendencję do powodowania przykurczów bliznowatych małżowiny w jej osi długiej. Po usunięciu skrzepów i włóknika oraz wypłukaniu jamy krwiaka konieczna jest kompresja rany na dużej powierzchni. Uzyskuje się ją za pomocą drewnianych szpatułek lub płytek z tworzywa sztucznego, przytwierdzanych do zewnętrznej i wewnętrznej powierzchni małżowiny usznej szwami przeszywającymi. Ze względu na spodziewany obrzęk tkanek nici nie mogą być wiązane zbyt mocno. Wykonane nacięcie powinno pozostać otwarte na długości kilku milimetrów w celu zapewnienia dobrego odpływu z rany, a następnie ewentualnie wycięte. Kompresja przez szew lub nakładki jest niepotrzebna, jeśli jamę krwiaka po oczyszczeniu wypełni się polimerem fibryny, a skórę uciśnie przez kilka minut.

Ucho mocuje się nad głową za pomocą opatrunku wchłaniającego wydzielinę. Opatrunek zmienia się w zależności od sytuacji co 2-4 dni. Nici szwów materacowych usuwa się dopiero po 3-4 tygodniach, aby zapobiec deformującym małżowinę uszną przykurczom powodowanym przez blizny.

Zabiegi w przypadku otitis externa.

Należy gruntownie oczyścić przewód słuchowy zewnętrzny 0,9% roztworem soli kuchennej o temperaturze ciała, do którego można dodać środek antyseptyczny. Ułożenie na boku. Głowę po wyciągnięciu do przodu należy ustalić na poduszce w położeniu bocznym. Asystent stoi od strony grzbietu zwierzęcia i napina przewód słuchowy zewnętrzny przez pociąganie małżowiny usznej.

Postępowanie:

a)    wycięcie klinowatego płata skóry z bocznej ściany przewodu słuchowego zewnętrznego
Cavum conchae nacina się na przednim i tylnym zaokrągleniu. Nacięcia zbiegają się w miejscy przejścia części pionowej przewodu słuchowego zewnętrznego w część poziomą. W ten sposób ze ściany bocznej lejkowatego przewodu słuchowego zewnętrznego wycina się trójkątny fragment. Konieczne jest uwidocznienie w dolnej części rany poziomego odcinka przewodu słuchowego zewnętrznego, który także po zszyciu rany musi pozostać odsłonięty. Aby to zapewnić, a reguły należy dodatkowo przeszyć w kierunku dolnym niewielki płat ściany przewodu słuchowego.

Brzegi rany skórnej zamyka się przez adaptację szwami węzełkowymi po wewnętrznej stronie małżowiny. Należy uważać, by skóra pokrywała brzegi chrząstki bez jakichkolwiek napięć.

b)    plastyka płatowa w celu uwidocznienia przewodu słuchowego zewnętrznego.
Nad przednią i tylną granicą cavum conchae wykonuje się nacięcie i platysma. Obydwa nacięcia mają długość dwukrotnie większą niż pionowa część przewodu słuchowego zewnętrznego. W miejscu wygięcia się przewodu w część poziomą zbiegają się na kształt klepsydry, rozchodząc nieco poniżej tego wygięcia.

Brzusznie nacięcia połączone są poziomym cięciem. Skóra pomiędzy nacięciami jest mobilizowana i odkładana do góry w postaci płata. Następnie od ściany bocznej przewodu słuchowego odpreparowuje się luźną tkankę łączną i fragmenty gl. parotis, które następnie odciągane są na boki.

Na wyraźnie odsłoniętych zaokrągleniach przewodu słuchowego zewnętrznego nacina się skalpelem chrząstkę i skórę małżowiny usznej aż do wysokości poziomej części przewodu, wytyczając w ten sposób kierunek przyszłego cięcia. Na koniec przecina się nożyczkami przewód słuchowy zewnętrzny, rozpoczynając od kąta rany skórnej odwiniętego ku górze płata skórnego, poprzez przednie i tylne zaokrąglenia cavum conchae, aż do nacięć wykonanych skalpelem. Wycięty fragment przewodu słuchowego zewnętrznego odgina się do dołu i usuwa jego część wystającą poza ranę skórną. Tkankę podskórną płata chrzęstnego przyszywa się do łoża rany za pomocą kilku szwów węzełkowych z wchłanianych nici, a skórę przewodu słuchowego zszywa się ze skórą głowy szwami węzełkowymi. Skóra przewodu słuchowego i skóra głowy mają różną grubość, dlatego tę ostatnią przeszywa się igłą płasko, tak aby zniwelować te różnice. Pierwsze dwa szwy zakłada się na wysokości poziomej części przewodu słuchowego zewnętrznego w taki sposób, by nici biegły od niego na zewnątrz. Jeżeli naskórek ma charakter przerostowy, szew musi obejmować także chrząstkę.

Po zaopatrzeniu przewodu zewnętrznego zakłada się albo szew zakrywający ranę fałdem skórnym, albo opatrunek. Po 2-4 dniach zmienia się opatrunek lub usuwa szew utrzymujący fałd skórny i zakłada kołnierz szyjny.

OPERACJA W PRZYPADKU ODERWANIA CZĘŚCI CHRZĘSTNEJ PRZEWODU SŁUCHOWEGO ZEWNĘTRZNEGO

Najpierw należy gruntownie oczyścić „na sucho” zewnętrzny przewód słuchowy. Po wyprostowaniu szyi głowę należy ustalić na poduszce w położeniu bocznym.

Łukowate cięcie prowadzi się do przodu od macanej tylnej części przewodu słuchowego zewnętrznego, kierując się w stronę kąta żuchwy. Platysma zostaje przycięta wzdłuż przebiegu włókien mięśniowych, a tylna część przyusznicy odsłonięta na tępo i odpreparowana. Chrzęstną część przewodu słuchowego zewnętrznego odpreparowuje się w kierunku piramidy kości skroniowej aż do miejsca oderwania. Jeżeli to konieczne, należy odciąć na bok n. facialis. Po założeniu rozwieracza brzeg chrząstki pierścieniowatej przyszywa się cienkimi, niewchłanianymi nićmi do włóknistej tkanki meatus acusticus externus osseus. Ze względu na brak miejsca w głębi rany zaleca się najpierw założenia wszystkich nici, a dopiero potem ściąganie szwów i zawiązywanie węzłów.

Po odprowadzeniu przyusznicy do jej pierwotnej pozycji zszywa się platysma wchłanianymi nićmi. W dolnym rogu rany zakłada się dren, a ranę skórną zszywa pojedynczymi szwami.

W przypadku starego, zainfekowanego oderwania można po zabiegu Zeppa przeprowadzić w okolicy poziomej części chrzęstnej meatus acusticus externus miejscową chemioterapię. Na zakończenie do przewodu słuchowego należy wprowadzić na pewien czas umocowane szwami rurki silikonowe. Powinno to zapobiec jego zarastaniu przez tkankę ziarninową; w innym przypadku konieczna może być operacja odjęcia przewodu.

Dren usuwany jest drugiego dnia po operacji.

ABLACJA PRZEWODU ZEWNĘTRZNEGO

Wskazaniem do amputacji jest oporny na leczenie przerost nabłonka przewodu słuchowego zewnętrznego; zaawansowane skostnienie przewodu słuchowego.

Skórę nacina się równolegle do brzegu płatka usznego, tuż poniżej niego. Prostopadle do tego cięcia przecina się skórę i mięsień skórny bocznie nad macalną małżowinową częścią przewodu słuchowego, prowadząc cięcie w kierunku dolnym, aż poniżej miejsca przejścia w część poziomą przewodu słuchowego. Bardzo dokładnie tamując krwawienie, odpreparowuje się okrężnie, przeważnie na tępo, pionową część przewodu słuchowego zewnętrznego, poczynając od jego wygięcia i kierując się ku górze. W ten sposób dochodzi do pełnej mobilizacji małżowinowej części meatus acusticus externus. Cięcie okrężne, mające oddzielić wejście do meatus acusticus externus, kontynuuje się po przyśrodkowej powierzchni małżowiny jako ciąg dalszy pierwszego cięcia. W przypadku stojących małżowin usznych cięcie prowadzi się trochę bardziej dobrzusznie w celu zachowania ich ustawienia. Tylną część przyusznicy odsłania się i mobilizuje, preparując ją na tępo. N. facialis i znajdujące się w dobrzusznym kącie rany naczynia krwionośne odsłania się i ewentualnie delikatnie odsuwa na bok, umożliwiając wypreparowanie poziomej części przewodu słuchowego.

Preparacja na tępo chrząstek półpierścieniowa tej i pierścieniowatej aż do kostnej części meatus acusticus externus powinna przebiegać jak najbliżej preparowanej chrząstki ze względu na niebezpieczeństwo uszkodzenia przebiegających nerwów i naczyń. Następnie odejmuje się chrzęstny przewód słuchowy przy porus acusticus externus. Resztki chrząstki usuwa się kleszczami Luera. Naskórkowa wyściółka części kostnej przewodu słuchowego musi zostać dokładnie wyłyżeczkowana, inaczej bowiem woszczyna będzie nadal produkowana.

Do powikłań należą:

  • zranienie n. facialis,
  • tworzenie przetok,
  • zespół przedsionkowy,
  • upośledzenie słuchu.

U kotów powikłania są częstsze niż u psów. N. facialis u kota jest bardziej wrażliwy na przeprowadzane zabiegi ze względu na sposób przebiegu włókien przywspółczulnych. Włókna te wychodzą z foramen jugulare tylno-przyśrodkowo od bulla tympanica i przebiegają po jej przyśrodkowej stronie. Dlatego skutkiem tego zabiegu u kota stosunkowo często jest zespół Hornera.




Zgodnie z ustawą z 4 lutego 1994 o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. 94 Nr 24 poz. 83, sprost.: Dz. U. 94 Nr 43 poz. 170) oraz zmianami z dnia 9.05.2007 r. (Dz. U. Nr 99, poz. 662) za naruszenie praw własności poprzez kopiowanie, powielanie i rozpowszechnianie przedstawionych na stronach Veterynaria.pl, Vetforum.pl, Sklep.Veterynaria.pl treści bez zgody właściciela grozi grzywna oraz kara pozbawienia wolności od 6 m-cy do lat 5 (art. 115.1).