Warroza jest chorobą wywoływaną przez roztocze Varroa destructor rozwijające się na czerwiu i pszczołach. Roztocza żywią się hemolimfą zaatakowanych owadów. Cykl rozwojowy to 9-10 dni. W tym czasie samica roztocza składa od 3 do 6 jaj, z których rodzi się około 2/3 samic i 1/3 samców.
|
Fot. 1 Pszczoła miodna jest gatunkiem narażonym na inwazję Varroa destructor. |
Zaatakowane rodziny pszczele, bez pomocy człowieka giną po około 2-3 latach.
Rozprzestrzenienie warrozy
Po przewleczeniu roztocza Varroa destructor z Azji od pszczoły Apis cerana warroza rozprzestrzenia się w rodzinach pszczół należących do gatunku pszczoły miodnej (Apis mellifera):
* wczesne lata 60. - Japonia, Związek Radziecki
* 1960-1970 - Europa Wschodnia
* 1971 - Brazylia
* późne lata 70. - Ameryka Południowa
* 1982 - Francja
* 1984 - Szwajcaria, Niemcy, Włochy
* 1987 - USA
* 1989 - Kanada
* 1992 - Anglia
* 2000 - Nowa Zelandia (WyspaPółnocna)
* 2006 - Nowa Zelandia (Wyspa Południowa)
Sposoby zapobiegania i leczenia warrozy
Od lat osiemdziesiątych XX wieku do chwili obecnej (2006) walka pszczelarzy i naukowców z warrozą nie dała spodziewanych rezultatów.
Obok naturalnych metod zapobiegania warrozie (np. próby wyhodowania pszczoły miodnej dysponującej mechanizmami obronnymi przeciw pasożytowi Varroa destructor, dyskusyjna metoda wycinania czerwiu trutowego itd.) w leczeniu warrozy stosuje się preparaty chemiczne. Są one podawane w postaci pasków wieszanych w ulach, w postaci dymu ze spalania lub odparowywania środków przeciw roztoczom (środków warroabójczych) lub wpostaci oprysków roztworami zawierającymi substancje czynne. Roztocz potrafi jednak w ciągu kilku lat uodpornić się na te akarycydy. Stosowanie kwasów organicznych, takich jak kwas mrówkowy, kwas mlekowy i kwas szczawiowy nie prowadzi do nabrania oporności na te kwasy przez pasożyta, jest jednak pracochłonne i zależne od warunków atmosferycznych oraz od stadium rozwoju rodziny pszczelej. Stosowanie preparatów chemicznych w zależności od ich składu wpływa na zanieczyszczenie miodu lub wosku. Nie wolno stosować preparatów warroabójczych w okresie produkcji miodu towarowego. Bezwzględnie należy przestrzegać okresów karencji wymaganych dla poszczególnych preparatów.
Przegląd leków stosowanych w Polsce i na świecie przeciw warrozie
* Substancja czynna: Akrynatryna
-
"Gabon" (Czechy) - niedopuszczony do stosowania w Polsce
* Substancja czynna: Amitraza - zakazana w UE od 1.01.2008 roku
-
"Apitraz" (1) - wstrzymana produkcja od 2006
-
"Apiwarol" (1)
-
"Biowar" (1)
* Substancja czynna: Flumetryna
* Substancja czynna: Kumafos
* Substancja czynna: Bromfenwinfos
-
"Apifos" - od 2001 niedopuszczony do stosowania w Polsce i Unii Europejskiej
* Substancja czynna: Tymol
-
"Tymowarol"
-
"Apilife VAR" (Włochy)
* Substancje czynne w preparacie: kwasy organiczne, olejki eteryczne, propolis
-
"Beevital Hive Clean" (Austria)
Zgodnie z ustawą z 4 lutego 1994 o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. 94 Nr 24 poz. 83, sprost.: Dz. U. 94 Nr 43 poz. 170) oraz zmianami z dnia 9.05.2007 r. (Dz. U. Nr 99, poz. 662) za naruszenie praw własności poprzez kopiowanie, powielanie i rozpowszechnianie przedstawionych na stronach Veterynaria.pl, Vetforum.pl, Sklep.Veterynaria.pl treści bez zgody właściciela grozi grzywna oraz kara pozbawienia wolności od 6 m-cy do lat 5 (art. 115.1).