Na jakie choroby skóry mogą cierpieć nasze szynszyle?

W dużej mierze szynszyle zawdzięczają swoją popularność gęstej sierści. Gruba okrywa włosowa sprawia, że szynszyle są w mniejszym stopniu niż inne gryzonie narażone na działanie pasożytów zewnętrznych. Aby utrzymać zdrową sierść, należy zapewnić szynszylom 10-15 minutową kąpiel piaskową. Tarzając się w piachu szynszyle pozbywają się nadmiaru tłuszczu i zachowują czystość włosów. Tłusta, skołtuniona sierść towarzyszy najczęściej wysokiej wilgotności powietrza. Kąpiel piaskowa może też być wygodnym nośnikiem preparatów stosowanych miejscowo na skórę.

W naturze, szynszyle są przystosowane do niskich temperatur, stymulujących wzrost sierści aż do wytworzenia gęstego futerka. W niewoli, temperaturą optymalną dla tych zwierząt jest 15-20 stopni Celsjusza. Suche powietrze, jak w pomieszczeniach ogrzewanych centralnym ogrzewaniem, może być przyczyną nasilonej utraty włosa.

Grzybica skóry.

Najczęstszym czynnikiem zakaźnym jest:

  • Trichophyton mentagrophytes
  • Microsporum canis
  • Microsporum gypseum

Pojawiają się wyłysienia na obwodowych częściach ciała, uszach, nosie i stopach. Skóra w tych miejscach może być przekrwiona i pokryta strupami.

Gryzeofulwina podawać należy w dawce 25 mg/kg dwa razy dziennie lub 50 mg/kg raz dziennie przez co najmniej miesiąc. Grisovin w tabletkach zawiera 125 mg gryzeofulwiny, można podawać jedną ósmą tabletki dorosłemu osobnikowi dwa razy dziennie lub jedną czwartą tabletki raz dziennie. Należy zachować ostrożność w przypadku zwierząt ciężarnych, ponieważ gryzeofulwina ma właściwości teratogenne. Pomocne mogą być maczanki w wapnie, z domieszką siarki, można również dodawać do kąpieli piaskowej proszki przeciwgrzybiczne, aby zapobiec dalszemu szerzeniu się choroby. W tym celu można używać puder do stóp dla sportowców, który zawiera tolnaftat w ilości 1%. Podaje się jedną łyżkę stołową tego pudru do kąpieli piaskowej. Jako środek zapobiegawczy, tolnaftat można mieszać z piaskiem na czas miesiąca.

Pasożyty zewnętrzne.
Pasożyty zewnętrzne, w związku z bardzo gęstym futrem, są u szynszyli rzadko spotykane. Pchły mogą przeskoczyć z psa lub kota będącego w pobliżu. Najbezpieczniejszym preparatem przeciwpasożytniczym jest ten, który zawiera pyretrynę. Jako proszek dodawany do kąpieli może służyć sproszkowany kwiat siarkowy.

NIEDOBORY ŻYWIENIOWE

Bawełniana sierść.
Włókna włosowe są słabe i faliste, dając objaw sierści przypominającej bawełnę. Dochodzi do tego przy zbyt małej zawartości białka w karmie. Przeciętna zawartość białka w diecie powinna wynosić 15-18%. Jeśli karmy dla szynszyli są niedostępne, można podawać te dla szczurów i świnek morskich. Granulaty dla drobiu zawierają zbyt dużo białka i nie należy ich podawać.

Niedobór witaminy E.
Szynszyle potrzebują witaminy E, obok metioniny i choliny do przekształcenia w wątrobie karotenu do witaminy A. Gdy karoten zaczyna się odkładać, powoduje zmianę zabarwienia uszu (żółte uszy), która może posunąć się dalej i objąć brzuszną powierzchnię powłok brzusznych. U szynszyli mogą pojawić się także dobrze ograniczone ogniska obrzęku skóry na brzusznej powierzchni powłok brzusznych (podobnie jak ma to miejsce u psów w zapaleniu skóry na tle niedoboru witaminy E). Zmiany powinny cofać się po uzupełnieniu diety w brakujące:

  • cholinę,
  • metioninę,
  • witaminę E.

Niedobór nienasyconych kwasów tłuszczowych.
Niedobór kwasu linolowego, linolenowego i arachidonowego powoduje zahamowanie wzrostu sierści, złą jakość włosa i powstawanie owrzodzeń skóry. Objawy wahają się od suchej, łuszczącej się skóry do powstawania większych obszarów ubytków sierści, które sporadycznie mogą swędzieć. Zmiany takie czasami rozpoznawane są jako grzybica.

Stan niedoboru będzie się cofał po uzupełnieniu karmy w kwasy tłuszczowe, np. można podawać 5-10 mg/dzień oleju z wiesiołka. Jeśli skóra uległa zranieniu, można takie miejsca smarować kremem zawierającym kwas linolowy.

Niedobór cynku.
Powoduje również zmatowienie i osłabienie włosów. Zwierzęta, u których występuje niedobór cynku wyglądają ogólnie gorzej i powstają u nich ogniska wyłysienia.

Wypadanie sierści.
Szynszyle mają zdolność tracenia sierści natychmiast w momencie gwałtownego podnoszenia lub w trakcie walk. Po utraconych włosach pozostaje plama gołej skóry, bez obecnych zmian zapalnych. Szynszyle, które są bardziej wrażliwe na stres, mogą tracić włos częściej i gwałtowniej, a odrost sierści trwa wówczas 4 do 6 miesięcy.

Żucie sierści.

Żucie sierści obserwowane jest jako wynik gryzienia przez inne szynszyle, bądź też jako wynik samookaleczeń. Zwierzęta, u których obserwuje się to zjawisko są ogólnie bardziej nerwowe i podatne na stres. Do utraty sierści dochodzi zazwyczaj na łopatkach i po bokach ciała, a sierść ma wygląd plamisty, przeżuty. Często pozostaje ciemna warstwa podszerstka o słabym, matowym wyglądzie, może być to związane z łupieżem. Zwierzę może również żuć kończyny.

Jaka może być etiologia tego schorzenia?

1. Dziedziczność.
Uważa się, że istnieje tendencja do przekazywania cechy przeżuwania sierści w obrębie rodziny. Możliwe, że niektóre szczepy są bardziej wrażliwe na stres i znerwicowane i dlatego istnieje u nich większe prawdopodobieństwo żucia sierści. Najlepiej jest nie rozmnażać osobników, u których obserwuje się silną tendencję do żucia sierści.

2. Środowisko.
Nuda, nadmierne stłoczenie, małe klatki i agresja mogą prowadzić do żucia sierści. Trzymanie klatek w przeciągach sprzyja występowaniu tego problemu, podobnie, jak utrzymująca się wysoka temperatura otoczenia. W wysokiej temperaturze szynszyle szybko linieją i są bardziej podatne na stres. Mogą także wówczas żuć same siebie, próbując się ochłodzić.

3. Żywienie.
Szynszyle, które dostają zbilansowaną karmę, mają zdrowy wygląd okrywy włosowej i są najmniej podatne na żucie sierści. Jeśli karma nie dostarcza odpowiednich ilości witamin i nienasyconych kwasów tłuszczowych, sierść osiąga gorszą jakość i wzrasta prawdopodobieństwo żucia. Monotonna dieta może prowadzić do znudzenia zwierząt i nasilać prawdopodobieństwo żucia sierści. Pożywienie zawierające dużą ilość roślin części niestrawnych (np. dobre siano) i małą ilość zielonych części roślin może zapobiegać występowaniu żucia sierści. Również zmiana składu pokarmu, nie odbijająca się na trawieniu, może zapobiegać żuciu.

4. Choroby towarzyszące.
Wiele warunków powodujących pogorszenie zdrowia szynszyli sprzyja występowaniu żucia sierści. Wszystkie zwierzęta, które mają problemy z wątrobą, nerkami lub przewodem pokarmowym, mogą żuć sierść i należy je zawsze brać pod uwagę. W przypadku, gdy podstawowym problemem jest zaburzenie trawienia, można poprawić stan zwierzęcia stosując probiotyki.

5. Zachowanie.
Niektórzy uważają, że żucie sierści jest złym nawykiem zwierząt.

Jak możemy zapobiec?

Konieczne może być właściwe dostosowanie warunków otoczenia, w którym znajdują się szynszyle. Szynszyle świetnie rozwijają się w niskich temperaturach, kiedy nie są narażone na przeciągi. Klatki muszą mieć odpowiednio duże wymiary, jeśli to konieczne, to także dodatkowe budki lęgowe, niskie półki, gałęzie i kawałki pumeksu dodawane celem uniknięcia nudy zwierząt. Stale powinno być dostępne źródło włókna niestrawnego (siano). Karma powinna być uzupełniana witaminami, nienasyconymi kwasami tłuszczowymi i mączką kostną.

Jak możemy leczyć?

Chore zwierzęta nie pokryją się nową sierścią tak długo, aż nie zniknie krótki, ciemny podszerstek. Ciemne, martwe futerko musi zostać wyskubane ze zmienionych miejsc, a na bladą skórę w tych miejscach trzeba nałożyć krem łagodzący. Z czasem jak stan skóry ulega poprawie, jej barwa zmienia się od różowej do ciemno błękitnej. Może być konieczne zastosowanie kołnierza ochronnego, aby zapobiec dalszemu samookaleczaniu. Jeśli żucie sierści stanowi problem behawioralny, można zastosować fluoksetynę w dawce 5-10 mg / kg dziennie.

Pierścień z sierści.

Pierścienie z sierści powstają w trakcie krycia, kiedy futerko owija się wokół penisa samca, powodując często zadzierzgnięcie napletka. Pierścień taki działa jak zacisk nałożony na prącie i powoduje:

  • ból,
  • utrudnione oddawanie moczu,
  • uszkodzenie uwięzionego narządu.

Zwierzę podejmuje próby uwolnienia się od ciążącego pierścienia, jednak nie zawsze mu się to udaje, co powoduje nasilenie odruchu mycia się. Czasami powstają mniejsze pierścienie, które mogą zsuwać się z napletka i ich obecność nie jest zbyt szybko zauważona. Samce muszą być zawsze dokładnie oglądane po parowaniu.

Należy delikatnie posmarować prącie środkiem poślizgowym, np. wazeliną. Pierścień należy delikatnie otworzyć i odciąć nożyczkami.

Endokrynopatie.

Wyłysienia mogą być związane z zaburzeniami wydzielania nadnerczy lub tarczycy. Szynszyle cierpiące z powodu żucia sierści mają często nadmiernie aktywne nadnercza i gruczoł tarczowy, przy czym nie jest jasne, czy powoduje to powstawanie wyłysień, czy też jest następstwem stymulacji wzrostu włosów po przeżuciu sierści przez zwierzę.

Ropnie.

Są następstwem ran kąsanych lub skaleczeń. Bakterie, które powodują ich powstawanie to zwykle Staphylococcus i Streptococcus spp.

Ropień można przeciąć i wypłukać roztworem antyseptycznym lub rozcieńczonym roztworem nadtlenku wodoru oraz umieścić w nim antybiotyk. Ropień może być także usunięty chirurgicznie. W każdym przypadku należy podawać doustnie lub postaci iniekcji, antybiotyki.

Mniejsze zranienia.

Pojawiają się w wyniku zranień lub po mniejszych walkach, często u młodych w wyniku starć o dostęp do mleka. Małe ranki można przemywać roztworem fizjologicznym lub łagodnym roztworem płynu antyseptycznego, a następnie zasypać zasypką antyseptyczną. W aptekach dostępny jest puder Ster-zac, który zawiera 0,33% heksachlorofanu, 3% tlenku cynku oraz sterylizowany talk i jest skuteczny przeciwko zakażeniom paciorkowcowym. Dobre są też antyseptyczne zasypki weterynaryjne.

Torbiele.

Objawem torbieli są dyskretne, miękkie obrzęki w skórze. Pęcherze można usunąć operacyjnie w znieczuleniu ogólnym lub można ewakuować ich zawartość igłą.




Zgodnie z ustawą z 4 lutego 1994 o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. 94 Nr 24 poz. 83, sprost.: Dz. U. 94 Nr 43 poz. 170) oraz zmianami z dnia 9.05.2007 r. (Dz. U. Nr 99, poz. 662) za naruszenie praw własności poprzez kopiowanie, powielanie i rozpowszechnianie przedstawionych na stronach Veterynaria.pl, Vetforum.pl, Sklep.Veterynaria.pl treści bez zgody właściciela grozi grzywna oraz kara pozbawienia wolności od 6 m-cy do lat 5 (art. 115.1).