Insulina jest hormonem produkowanym przez trzustkę. Dzięki temu hormonowi następuje pobieranie glukozy z krwi przez komórki mięśniowe, wątrobowe tłuszczowe. Dzięki temu mechanizmowi organizmowi dostarczana jest energia potrzebna do wszelkich procesów życiowych. Przy zaburzeniu tych mechanizmów następuje występowanie bardzo wysokiego poziomu cukru we krwi i usuwanie go przez nerki. Organizm pozbawiony tego podstawowego źródła energii musi pobierać ją z rozpadu tłuszczu i białka. Powoduje to stopniowe wyniszczenie organizmu. Jednocześnie tworzą się ciała ketonowe -produkty zatruwające zwierze.
Wyróżnia się dwa typy cukrzycy:
1. Cukrzyca pierwotna
-Typ1 polegający na niszczeniu komórek trzustki przez własne komórki układu obronnego (jest to bardzo rzadka forma cukrzycy)
-Typ2: amyloidoza trzustki związana ze zmianami starczymi.
2. Cukrzyca wtórna
-Typ3 - jest ona spowodowana zaburzeniami hormonalnymi takimi jak
· nadczynność tarczycy
· nadczynność kory nadnercza
· stosowaniem sterydów
· stosowaniem antykoncepcji hormonalnej
· wywołana długotrwałym stresem. Występowanie:
· cukrzyca występuje najczęściej u kotów powyżej 10- tego roku życia
· u samców częściej w związku z niższym fizjologicznym poziomem insuliny
· u ras syjamskich i birmańskich.
Objawy
· Nadmierne pragnienie
· Wielomocz
· Wzmożony apetyt
· Postępujące chudnięcie
· Powiększenie wątroby i nerek
· Towarzyszące cukrzycy choroby skóry i układu moczowego.
· Zaburzenia neurologiczne (trudności we wskakiwaniu, odwiedzenie kończyny miednicznej, opieranie się na całej stopie, trudności w chowaniu pazurów
Oprócz charakterystycznych objawów w rozpoznaniu największe znaczenie ma badanie krwi na zawartość w niej glukozy. Zwykle wynosi ona grubo powyżej 200mg/% przy normie 100mg/%. Cukier obecny jest również w moczu. Trzeba jednak brać pod uwagę to, że u zdrowego zestresowanego kota poziom ten może skoczyć do 350mg/%.
Wyniki innych badań też są podwyższone i są związane z uszkodzeniem wątroby, nerek i wikłających stanów zapalnych.
Leczenie
Cukrzyca jest chorobą nieuleczalną. Nasze działania skupiają się na utrzymaniu odpowiedniego poziomu cukru we krwi i zapewnienie w miarę komfortowego życia naszym pupilom. Leczenie cukrzycy rozpoczynamy od doustnych leków przeciwcukrzycowych.
Oprócz typowych leków zaleca się podawanie preparatów zawierających argininę i chrom.
Korzyści płynące ze stosowania tych leków to:
· Mniejsze niebezpieczeństwo niedocukrzenia niż przy stosowaniu insuliny.
· Nie musimy codziennie wykonywać iniekcji, którą u kota jest trudniej wykonać niż u psa Niestety nie zawsze taka terapia przynosi efekty i wtedy musimy przejść na insulinę. W terapii stosuje się insulinę lente. U kotów szybszy jest metabolizm insuliny w związku z tym stosuje się ją zazwyczaj dwa razy na dobę. Dawka wieczorna zazwyczaj jest o 25% niższa. U kotów w odróżnieniu od psów odstawienie insuliny na kilka dni nie powoduje tak drastycznych objawów kwasicy ketonowej. Jedynym warunkiem jest stały dostęp do wody i pokarmu. U ok.20%kotów może nastąpić remisja czyli wycofanie się objawów i wtedy należy odstawić insulinę. do góry
Żywienie
Drugim bardzo ważnym zagadnieniem w kontroli cukrzycy jest żywienie. Zwierze powinno dostawać pokarm o stałej zawartości energetycznej.
Zalecany jest pokarm zawierający bardzo wysokiej jakości białko i łatwostrawne węglowodany oraz wspomniany dodatek argininy i chromu. Można stosować również gotowe karmy dla kotów z cukrzycą. Maja one jednak wady (są drogie i niezbyt chętnie zjadane przez koty).
Reżim pokarmowy trzeba ściśle utrzymywać gdyż zmiana żywienia powoduje skoki cukru we krwi, kwasice metaboliczną i śpiączkę.
Hipoglikemia
Hipoglikemia -Nadmierny spadek cukru we krwi może spowodować utratę przytomności.
Należy ją rozróżnić od tzw.: śpiączki cukrzycowej gdzie utrata przytomności jest spowodowana nadmiarem cukru w krwi.
Objawy hipoglikemii:
· utrata przytomności,
· szybkie narastanie objawów,
· podwyższona temperatura ciała,
· bladość błon śluzowych,
· wzmożone odruchy,
· rozszerzone źrenice,
· reakcja na podanie glukozy lub cukru (zwierze po podaniu glukozy bardzo szybko powraca do przytomności)
Śpiączka cukrzycowa:
Objawy śpiączki cukrzycowej:
· objawy narastają powoli,
· obniżona temperatura ciała,
· objawy tężca tylnego i ruchy pływackie,
· błony śluzowe nastrzykane i suche,
· charakterystyczny zapach acetonu z jamy ustnej świadczący o kwasicy,
· źrenice prawidłowe,
· brak reakcji na podanie glukozy czy cukru (podanie glukozy nie zaszkodzi zwierzęciu).
W leczeniu cukrzycy niezmiernie ważne jest zrozumienie tej choroby przez właściciela i ścisła współpraca z lekarzem prowadzącym. Właściciel musi się nauczyć samodzielnie wykonywać wkłucia. Najlepiej aby pierwszy raz wykonał je w obecności lekarza.
Stosowanie insuliny
Chciałbym też podać kilka istotnych uwag odnośnie stosowania insuliny:
· Insulinę należy przetrzymywać w lodówce (w pozycji leżącej).
· Otwartą ampułkę można używać góra 30-40 dni.
· Nie można insuliny absolutnie silnie mieszać gdyż bardzo szybko traci swoje właściwości (należy delikatnie mieszać ruchami kolistymi).
· Insuliny wieprzowe można rozcieńczać roztworem soli fizjologicznej(rozcieńczona insulina może być używana góra 2 tygodnie).
· Strzykawki do podawania insuliny można użyć góra 4 razy(potem plastik strzykawki wchodzi w reakcje z insuliną i ta traci wartość).
Niezwykle istotny też jest okresowy pomiar glukozy przez właściciela.
Raz na 6 tygodni dobrze jest wykonać badanie laboratoryjne krwi na zawartość glukozy (powinno się badać w szczycie działania insuliny a więc w 6-8 godzin po podaniu).Właściciel powinien natomiast kontrolować poziom glukozy i ciał ketonowych badając mocz paskami testowymi. Należy też kontrolować masę ciała ważąc kota raz na dwa tygodnie. Dzięki tak prowadzonemu zwierzęciu zapewnimy mu kilka lat życia w miarę dobrych warunkach zdrowotnych. Nie leczona lub źle leczona cukrzyca zazwyczaj wciągu kilku miesięcy kończy się śmiercią.
