Czerwiec jest miesiącem gdzie w wielu lecznicach na terenie kraju prowadzona jest akcja ,,Uśmiech Pupila”. Celem akcji jest uświadomienie właścicielom jak istotną sprawą jest dbanie o zęby psów i kotów. Niestety wśród właścicieli istnieje duża niewiedza w tym zakresie. Nie stosują żadnej profilaktyki i do wetów trafiają najczęściej zwierzaki z poważnymi problemami stomatologicznymi. W tym artykule chciałbym przedstawić najczęstsze problemy jamy ustnej.
Przetrwałe zęby mleczne
Problemy z zębami mogą rozpocząć się już w młodości. Najczęściej jest to związane z przetrwałymi zębami mlecznymi. Polegają one na tym że u zwierzęcia wyrzynają się już zęby stałe, natomiast nie doszło do wypadnięcia zęba mlecznego. Najczęściej dotyczy to kłów.
Predysponowanymi do tej wady genetycznej są psy ras małych a więc: yorki, chihuahua, maltańczyki, jamniki. Postępowanie to próby zabaw z twardymi przedmiotami, szmatami, mające na celu obruszanie przetrwałego zęba mlecznego. Najczęściej nie przynosi to rezultatów, gdyż nie doszło do resorpcji korzenia zęba mlecznego i należy taki ząb usunąć w lecznicy.
Pozostawienie go spowoduje szybkie odkładanie się kamienia nazębnego i choroby zębów stałych.
Kamień nazębny
Następny problem zdarzający się nieco później to odkładanie się kamienia nazębnego i choroby przyzębia.
Dotyka również najszybciej psy ras miniaturowych. Ma to związek m.in. ze składem śliny oraz nawykami żywieniowymi tych maluchów.
Trafiały do mnie psy które w wieku 2 lat miały pokaźny kamień nazębny i ubytki w uzębieniu. Oczywiście czym starsze psy tym większe i częstsze problemy.
Początek choroby rozpoczyna się odkładaniem płytki nazębnej czyli bakteryjnej mazi na koronach zębów. Z czasem płytka mineralizuje i odkładają się na niej elementy mineralne tworzące kamień nazębny. Ten głęboko wnika w głąb dziąseł obluzowując więzadła zębowe powodując ich rozchwianie. Powstaje paradontoza i wypadanie zębów stałych.
Początkowe objawy to zaczerwienione dziąsła, fetor ustny, nadmierne ślinienie, czasami zmniejszony apetyt.
Często pod korzeniami zębów tworzą się ropnie zębodołowe powodujące powstanie przetok ropnych(często umiejscowionych pod okiem).
Chore zęby mogą uciskać na kanał nosowo-łzowy przebiegający w ich pobliżu i zaburzenie odpływu łez oraz choroby oczu.
Wchłonięte do krwi bakterie powodują sepsę i niszczenie narządów wewnętrznych(nerek, wątroby serca) oraz choroby miejscowe a więc anginę i zapalenie jamy ustnej. Tak więc bagatelizowanie chorób zębów jest mocno nierozsądne.
Postępowanie w stanach zaawansowanych polega na dokładnym oczyszczeniu szkliwa zębów z kamienia nazębnego, usunięciu zębów popsutych i leczenie antybiotykami chorób przyzębia. Czyszczenie kamienia nazębnego odbywa się w znieczuleni ogólnym (narkozie).
Kamień zdejmuję się narzędziami dentystycznymi ręcznie lub specjalnymi urządzeniami elektrycznymi (piezodentami). Po ściągnięciu kamienia zęby są polerowane pastami lub płynami polerskimi.
Aby nie dopuścić do tego stanu należy stosować profilaktykę. Psy zwłaszcza ras małych przyzwyczajać do obcowania ze szczoteczką i pastą do zębów. Stosuje się tu specjalne szczoteczki i pasty przeznaczone dla zwierząt.
Mycie zębów
Absolutnie niedopuszczalne jest mycie pastą ludzką gdyż zwierzęta nienawidzą zapachu mięty i nie będą chciały z nami współpracować. Produkty dla zwierząt są bezsmakowe lub o smaku mięsa.
Dużo łatwiej nauczyć jest młodego zwierzaka niż wprowadzać profilaktykę u starego psa. Oprócz regularnego szczotkowania wpływ na szybkość odkładania się kamienia ma żywienie. Obecnie na rynku są karmy opóźniające te zjawisko.
W ramach zabawy dobrze jest podawać psiakom specjalne kości doczyszczenia zębów np. Dentastix. Dużym psom natomiast podawać duże kości do gryzienia dzięki czemu mechanicznie będą oczyszczały sobie zęby.
Niewskazane są karmy miękkie, maziste, lepkie, które są świetną pożywką dla bakterii.
Nowotwory jamy ustnej
Na koniec omówię problem nowotworów jamy ustnej, który występuje dosyć często u naszych zwierzaków. Często występującym nowotworem jest nadziąślak. Umiejscawia się przy dziąśle, często krwawi i ulega owrzodzeniom.
Leczenie polega na wycięciu guza. Często jednak guzy te w szybkim czasie odrastają. U kotów popularne są ziarniniaki wargi, które usuwa się chirurgicznie.
W jamie ustnej zdarzają się również nowotwory złośliwe(czerniaki i raki) dające przerzuty do płuc i wątroby.
